Progress in philosophy

Filosoferen leidt vooral tot kennis van onszelf

Een belangrijke vraag omtrent de filosofie zelf is de vraag of de filosofie wetenschappelijke vooruitgang maakt. Dat de filosofie vooruitgang maakt is op het eerste gezicht problematisch. Uit empirisch onderzoek blijkt dat er nauwelijks consensus onder filosofen is over welke theorieën juist zijn en welke niet. Leon Geerdink betoogt in zijn proefschrift dat filosoferen niet leidt tot objectieve kennis van de wereld, maar tot kennis van onszelf (en in het bijzonder over welke denkbeelden we boven alles waarderen).

Om beter grip te krijgen op dit onderwerp analyseerde Geerdink de filosofische praktijk zelf en gebruikte hij deze analyse om een vorm van scepticisme te verdedigen. Filosoferen leidt niet tot het vergroten van onze filosofische kennis noch tot een objectieve en universeel accepteerbare rechtvaardiging van filosofische posities. Dit komt omdat er geen verzameling is van betrouwbare filosofische data die als kennisfundament of toetssteen van filosofische theorieën kan dienen. De acceptatie van filosofische theorieën gebeurt daarom niet alleen op basis van wat de theorie zegt, maar ook op basis van de waarden van de persoon die de positie overdenkt.

Hoewel Geerdink in zijn proefschrift voor filosofisch scepticisme argumenteert, is zijn werk geen oproep te stoppen met filosoferen. Hij beargumenteert namelijk dat we door het articuleren van filosofische problemen helder kunnen krijgen wat we boven alles waarderen en welke denkbeelden we bereid zijn om op te geven ten gunste van andere. Het eindproduct van filosofische praktijken is dus misschien niet kennis van de wereld, maar wel kennis van onszelf en de maatschappij waarin we leven.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/b2fb78a2-d888-4361-9f67-8b15b2a5996e