The planning and preparation of words for language production

Spreker plant werkwoorden voordat zin begint

Een spreker plant een werkwoord voordat de zin begint of nadat de zin is begonnen, afhankelijk van hoe het onderwerp van de zin zich verhoudt tot het werkwoord. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Solveig Castelli.

Spreken, oftewel het omzetten van een gedachte in een woord of zin, is een tamelijk onbewust en snel proces. Het betreft het plannen en voorbereiden van woorden en het gebruiken van kennis over hoe ze bij elkaar passen om duidelijke, geordende en betekenisvolle zinnen te vormen. Castelli heeft voor haar proefschrift via een reeks gedragsexperimenten onderzocht wat de invloed is van verschillende factoren op wanneer en hoe snel een woord wordt gepland en voorbereid voordat het hardop kan worden uitgesproken.

Castelli toont daarnaast ook aan dat de snelheid waarmee een woord wordt voorbereid voordat het wordt uitgesproken, afhankelijk is van hoe waarschijnlijk het is dat het na een ander woord wordt gehoord of gelezen. Deze bevinding suggereert niet alleen dat hoe vaak we woordcombinaties horen onbewust geregistreerd en gebruikt wordt om het spreken makkelijker te maken, maar ook dat dit proces plaatsvindt voordat de volgorde van een zin is bepaald, aldus Castelli.

Tot slot laat Castelli met haar proefschrift zien dat het eerste woord of de eerste woorden waaraan we denken bij het zien van een ander woord zeer zwak gerelateerd is aan hun waarschijnlijkheid om samen gehoord of gelezen te worden. Castelli concludeert dat haar onderzoek waardevolle inzichten biedt rondom het plannen en voorbereiden van woorden wanneer we spreken.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/10876e92-d53c-4833-b4f6-b5dd2bef4048