Partijgeschiedenis

In november 2019 werd NLBeter opgericht door een aantal medici die de gezondheidszorg in Nederland grondig wilden verbeteren en onvoldoende gehoor vonden bij de gevestigde partijen. Ze wilden de marktwerking en de invloed van managers terugdringen en meer aandacht schenken aan preventie en leefstijl – ‘positieve gezondheid’. Lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 was de psychiater Esther van Fenema, tevens partijvoorzitter. Bij deze verkiezingen behaalde NLBeter 0,1% van de stemmen, niet genoeg voor een Kamerzetel.

Tot de initiatiefnemers behoorden ook de longarts Wanda de Kanter, bekend door haar campagne tegen roken, en de hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans. Zij trokken zich echter zonder toelichting al in november 2019 terug. Tweede op de kandidatenlijst was leraar en lerarenopleider Ton van Haperen, derde de cardioloog Janneke Wittekoek. De kandidatenlijst telde zes vrouwen en acht mannen, zes kandidaten hadden een medische achtergrond.  

Van Fennema is getrouwd met Olaf Stuger, Tweede Kamerlid voor de Lijst Pim Fortuyn (2002-2003) en lid van het Europees Parlement voor de PVV van 2014 tot 2019, die zich in april 2020 bij de Groep Otten had aangesloten.

NLBeter wilde geen one-issue-partij of belangenpartij zijn. Rode draad was duurzaamheid en meer ruimte voor professionals ten opzichte van management. Het verkiezingsprogramma was gericht op vier thema’s: zorg, onderwijs, coronabeleid en leefomgeving. De partij wilde de marktwering in de zorg niet afschaffen maar wel beperken, onder meer door de premieheffing via de overheid te laten lopen. De overheid moest niet bang zijn om burgers te betuttelen wanneer het gaat om een gezonde leefstijl, voeding en beweging. Huisartsen zouden meer budget en hulp van specialisten moeten krijgen. Zowel in de zorg als in het onderwijs en bij de politie wilde de partij minder managers en meer professionals aan het roer, maar ook iets meer regie van de overheid en minder macht voor raden en besturen. De lerarenvergadering zou meer macht moeten krijgen, ouders en leerlingen zouden advies mogen uitbrengen maar niet meebeslissen. NLBeter wilde het coronabeleid aanscherpen en suggereerde een sociale dienstplicht voor noodgevallen in ziekenhuizen.

Op sociaaleconomisch gebied pleitte de partij voor invoering van een ‘leefbaar inkomen’ voor alle burgers, in de orde van 1200 of 1500 euro per maand, uit te keren door de overheid en te bekostigen uit (onder meer) nieuwe of extra belastingen op vermogens en topinkomens en heffingen op ongezonde en milieuonvriendelijke producten als alcohol, tabak, suiker, vlees en kerosine. Deze heffingen zouden ook bijdragen aan verduurzaming en beperking van klimaatverandering, naast andere maatregelen zoals omscholing van boeren en inkrimping van de veestapel. NLBeter pleitte – anders dan bijvoorbeeld de PVV – niet voor beperking van de immigratie, maar wilde die wel beter regelen.