Leefbaar Nederland jaaroverzicht 2003

Uit: J. Hippe, P. Lucardie en G. Voerman, 'Kroniek 2003. Overzicht van de partijpolitieke gebeurtenissen van het jaar 2003, in: G. Voerman (red.), Jaarboek 2003 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (Groningen 2004), 15-137, aldaar 78-80.

Inleiding

Aan het begin van 2002 stond Leefbaar Nederland in de opiniepeilingen op zo’n twin­tig zetels. Na het vertrek van Fortuyn als lijsttrekker be­haalde de partij er bij de Twee­de-Kamerverkiezingen in mei slechts twee. Na ruim een half jaar verdween Leefbaar Neder­land in januari 2003 weer uit de Kamer.

Tweede-Kamerverkiezingen

In november 2002 had het partijcongres van Leefbaar Nederland het verkiezings­pro­gramma vastgesteld (zie Jaarboek 2002 DNPP, blz. 101). De aanwijzing van de lijst­trekker leidde tot chaotische toestanden. In oktober 2002 had het partijcongres F. Tee­ven – die de partij ook bij de Kamerverkiezingen in mei had geleid – als lijst­trekker aangewezen. Enkele weken later schoof het partijbestuur echter de entertainer E. Ratel­band als lijstaanvoerder naar voren. Teeven trok zich hierop terug. Op een inge­last partijcongres in december wezen de leden echter mevr. H. van der Linde in plaats van Ratelband als lijsttrekker aan. Ratelband besloot daarop om in januari 2003 zelf­standig deel te nemen aan de Tweede-Kamerverkiezingen onder de naam Lijst-Ratel­band.nl (zie Jaar­boek 2002 DNPP, blz. 101-103; zie ook het artikel van A.P.M. Lucardie in dit Jaar­boek). Hij behaalde 0,1% van de stemmen.

Aan de campagne die Van der Linde voor Leefbaar Nederland voerde, werd door de media nauwelijks aandacht besteed. Haar partij verwierf slechts 0,4% van de stemmen bij lange na niet genoeg voor een zetel.  

Verkiezing nieuwe voorzitter; opheffing partij? (I)

Op 1 juni hield Leefbaar Nederland zijn jaarlijkse congres in Breukelen. Op de agenda stond de verkiezing van een nieuw bestuur en een nieuwe partijvoorzitter, als opvol­ger van interim-voorzitter H. van Galen. Tot de vier kandidaten voor deze functie be­hoorde de voormalige partij­secretaris H. ten Cate, die de opheffing van de partij be­pleitte. Ten Cate had van meet af aan zitting gehad in het bestuur van Leef­baar Neder­land – samen met J. Nagel, W. van Kooten, B. Schnetz en H. West­broek, die in juni 2002 hun bestuursfuncties hadden neergelegd. Hijzelf stapte in november op (zie Jaar­boek 2002 DNPP, blz. 101).

Ten Cate meende dat het belangrijk was dat er een soortgelijke partij terugkwam, “maar niet onder de naam Leefbaar Nederland, want die is teveel beschadigd” (Neder­lands Dagblad, 31 mei 2003). Later voegde hij eraan toe dat hij al met de medeop­richter van Leefbaar Nederland Nagel in gesprek was om een nieuwe politieke formatie te beginnen. Tot een verkiezing van een nieuwe voorztter kwam het echter niet, omdat de bijeenkomst ontaardde in een ruzie over de agenda en de procedures. Besloten werd de verkiezing tot oktober uit te stellen.

Leden en financiën

Op het congres waren slechts 35 leden aanwezig – een aantal dat vol­gens interim-pen­ning­meester K. Huijbreghts correspondeerde met het aantal betalende leden dat Leef­baar Nederland op dat moment had. Door dit lage aantal zou de partij naar alle waar­schijnlijkheid haar reeds ontvangen overheidssubsidie over 2003 moeten terugbetalen. In 2002 zou Leefbaar Nederland nog 900 betalende leden hebben geteld (NRC Han­dels­blad, 2 juni 2003). De boekhouding van Leefbaar Nederland bleek een grote puinhoop, zo verklaarde de voorzitter van de kascom­missie. De ledenadministratie was in het ongerede geraakt, er waren veel openstaande rekeningen en een deel van de door nieuwe leden contant betaalde contributie was verdwenen.

Verkiezing nieuwe voorzitter; opheffing partij? (II)

De belangrijkste punten op de agenda van de algemene ledenvergade­ring van 2 novem­­ber in Breukelen waren de verkiezing van een nieuw partijbestuur en de op­heffing van de partij. Wat betreft de opvolging van interim-voorzitter Van Galen meldde de voor­zitter van de sollicitatie­commissie F. Zinken – tot 1 oktober lid van de Provinciale Staten van Limburg voor de Partij Nieuw Limburg – dat de kandidaten die zich hadden aangemeld ‘te licht’ waren bevonden (de Volkskrant, 3 novem­ber 2003). Het interim-bestuur stelde vervolgens voor om Van Galen tijdelijk te vervangen door Zinken. Op een nieuwe ledenvergadering in 2004 diende dan een nieuw bestuur te worden verkozen. Hoewel een deel van de 41 aan­wezige leden protest aantekende tegen deze gang van zaken werd Zinken door een meerderheid tot partijvoorzitter ad interim gekozen.

Ten Cate stelde op deze bijeenkomst opnieuw voor om Leefbaar Nederland op te hef­fen. Zijn voorstel kon echter niet worden behandeld, omdat daarvoor volgens de statu­ten eenderde van de geregistreerde (ongeveer duizend) leden present diende te zijn.

Personalia

Op 1 februar 2003 hervatte F. Teeven, die in maart 2002 Fortuyn op­volgde als lijst­trekker van Leefbaar Nederland bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 2002, zijn functie van officier van justitie. Bij het landelijk parket van Rotterdam ging hij zich bezighouden met de bestrijding van de zware criminaliteit.