GPV jaaroverzicht 1988

Uit: L. Koeneman, I. Noomen en G. Voerman, 'Kroniek 1988. Overzicht van de partijpolitieke gebeurtenissen van het jaar 1988' in: R.A. Koole (red.), Jaarboek 1988 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (Groningen 1989), 16-58, aldaar 36-38.

Inleiding

In 1988 stond het GPV nogal in de belangstelling vanwege zijn veertig-jarig bestaan. De partij vierde haar verjaardag met velerlei activiteiten: een jubileumbijeenkomst, de uitgave van een gedenkboek en een herdenkingsbord van Delftsblauw aardewerk en zelfs een reis voor GPV-leden naar Straatsburg. Door middel van een ledenwerfactie probeerde de partij haar positie in dit jubileumjaar verder te versterken.

Bijeenkomsten

Op 23 april kwam het GPV in Apeldoorn bijeen om haar jubileum te vieren. 's Ochtends was er een Algemene Vergadering waarbij huishoudelijke zaken op de agenda stonden. Allereerst kozen de afgevaardigden drie leden voor de Centrale Verbondsraad (CVR). Van deze drie werd secretaris S.J.C. Cnossen herkozen. Discussie ontstond er over het voorstel van de Generale Verbondsraad (GVR) om de contributie met een gulden te verhogen. De vereniging Groningen was van mening dat een dergelijke verhoging negatief zou werken bij de ledenwerving en diende daarom een amendement in waarin werd voorgesteld de contributie op het oude niveau te handhaven. Het te derven bedrag van f 13.000, - zou dan ten laste van de reserve komen. Na enige discussie verwierp de vergadering het amendement en aanvaardde het voorstel van de GVR met vierentwintig stemmen tegen. 's Middags vierden ongeveer 5000 mensen feest. Voorzitter J. Blokland presenteerde het Gedenkboek GPV 1948-1988, waarin door een aantal auteurs geschiedenis en organisatie van de partij werden belicht. Fractievoorzitter van de Tweede Kamer G.J. Schutte hield een toespraak waarin hij de regering opriep zich sterk te maken voor de behartiging van Nederlandse belangen in Europa. "Geen nationalisme dat de ogen sluit voor Europa. Maar ook geen Europa ten koste van onze burgerschapsrechten in Nederland". (Ons Burgerschap, 1988, nr. 7, p. 108). Ook de stichting Mandaat, het gereformeerd politiek vormings-werk van het GPV, vierde feest. Zij had de festiviteiten rond haar tienjarig bestaan een jaar opgeschoven om die tegelijkertijd met het GPV te kunnen vieren.

Op 12 maart organiseerde Mandaat in samenwerking met de Beroepskring Agrariërs van het Gereformeerd Maatschappelijk Verbond in Zwolle een vervolg op het landbouwcongres van 14 november vorig jaar. Centraal stond de brochure Landbouw in samenhang van de Groen van Prinstererstichting. De discussie vond plaats aan de hand van stellingen over een aantal aspecten van het landbouwbeleid. Van 21 tot en met 23 januari hield de stichting Mandaat zich in het kader van het congres "Glimp van een gereformeerde generatie" bezig met gereformeerde jongeren.

Samenwerking

op 10 december 1988 vond een extra Algemene Vergadering plaats over de definitieve vaststelling van criteria waaraan 'lijstineenschuiving", de vorming van een gemeenschappelijke lijst met SGP en/of RPF bij staten- en gemeenteraadsverkiezingen, moest voldoen. Een lange discussie binnen de partij was aan deze bijeenkomst voorafgegaan. In 1987 leidde deze kwestie zelfs tot een polemiek tussen voorzitter J. Ophoff van het Landelijk Verband van Gereformeerde Politieke Jeugdstudieclubs (GJPC) en Blokland (zie Jaaroverzicht 1987, onder het kopje "Samenwerking"). Maar in 1988 werd de strijdbijl begraven. De nieuwe GPJC-voorzitter Th. Haasdijk schreef in oktober in Jeugd en Politiek (het GPJC-blad) dat de discussie "samenwerking ja of nee" gesloten was. Veeleer was de vraag aan de orde hoe en met welke andere christelijke partijen er samengewerkt moest worden. Op de Algemene Vergadering kwamen enige voorstellen ter tafel die poogden de definitieve vaststelling van de criteria uit te stellen. Een amendement van de vereniging Zwolle om in de komende jaren meer tijd te besteden aan een grondige evaluatie van de criteria haalde het niet. De verenigingen Rijnsburg en Dronten wilden eerst een commissie, waarvan ook uitgetreden GPV-leden deel moesten kunnen uitmaken, een rapport laten uitbrengen over de principiale verschillen inzake lijstineen-schuiving. Ook deze voorstellen werden verworpen. Een voorstel van de vereniging Amersfoort, waarin gepleit werd voor een commissie uitsluitend bestaande uit GPV-leden haalde het evenmin. Tenslotte kwam het "besluit vaststelling criteria" van de Generale Verbondsraad met twee wel overgenomen amendementen in stemming. De vergadering ging akkoord met 22 stemmen tegen. Als tweede onderwerp kwamen de Europese verkiezingen van 1989 aan de orde. De aanwezige afgevaardigden besloten zondere verdere discussie de GVR te machtigen samenwerking door lijstineenschuiving aan te gaan met RPF en SGP, waarbij het GPV de tweede plaats op de lijst toegewezen zou krijgen. Aan het begin van het jaar had de GVR al een programcommissie ingesteld waarin Blokland, E. van Middelkoop, A.H. Poelman en A.J. Verbrugh zitting hadden. Het was de bedoeling 4 februari 1989 een vergadering van de Verbondsadviesraad te beleggen over het concept-verkiezingsprogram.

Publicaties

In 1988 liet de Groen van Prinstererstichting vier publicaties het licht zien: Een vrije kerk, een vrije staat, Ouderdom verplicht: overheid en burgers in een vergrijzende samenleving, Bewoonbaar en betaalbaar: volkshuisvesting en overheidbeleid en tenslotteNederland in Europa: deelstaat of vrij Koninkrijk. In de laatste publikatie werd het belang onderstreept van Nederland als zelfstandige staat met soevereine bevoegdheden. Verder schreef een commissie ingesteld door het curatorium van de Groen van Prinstererstichting twee rapporten over het milieu. Ze waren een reactie op een onderzoek dat de Stichting Natuur en Milieu in 1986 gedaan had naar de milieuvriendelijkheid van de politieke partijen. Het GPV was hierbij als mileuonvriendelijk uit de bus gekomen. De commissie kwam na bestudering van het stemgedrag van de Tweede Kamerfractie en het verkiezingsprogram tot de conclusie dat het onderzoek van de Stichting Natuur en Milieu hier en daar onzorgvuldigheden bevatte. De bevindingen van de commissie werden gepubliceerd in twee rapporten: GPV en milieu en Commentaar op het onderzoek van Natuur en Milieu.

Geersing

In augustus kreeg Nederland een tweede GPV-burgemeester. J. Geersing werd benoemd in Ferwerderadeel in Friesland. Hoewel Geersing als persoon onomstreden was had de gemeenteraad veel kritiek op de benoemingsprocedure. Bovendien had de vertrouwens-commissie een CDA-er als eerste wens. Met de benoeming van Geersing kwam in Ferwerderadeel een eind aan 60 jaar van ARP- en CDA-burgemeesters.