Groningse wetenschappers proberen oorzaak Parkinson te doorgronden

De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) krijgt 250.000 euro subsidie van Stichting ParkinsonFonds om onderzoek te doen naar het ontstaan van de ziekte van Parkinson.

Het onderzoek wordt geleid door assistent-hoogleraar Amalia Dolga van de afdeling Moleculaire Farmacologie, in samenwerking met adjunct-hoogleraar celbiochemie Arjan Kortholt.

Afweercellen

Bij iemand met de ziekte van Parkinson sterven hersencellen af, waardoor de spieren niet meer goed worden aangestuurd. Er treden verschijnselen op als trillen en vergeetachtigheid. De oorzaak van de ziekte is nog niet bekend.

Dolga denkt dat afweercellen in de hersenen, zogeheten microglia, een rol kunnen spelen in het ontstaan van de ziekte. Ook zijn er aanwijzingen dat het klonteren van een bepaald eiwit in de hersenen een van de eerste signalen is van Parkinson.

Die afweercellen zijn eigenlijk een soort vuilnismannetjes in de hersenenRené Fransen - Rijksuniversiteit Groningen

Microglia

De klonteringen worden normaal gesproken opgeruimd door de afweercellen. 'Die cellen zijn eigenlijk een soort vuilnismannetjes in de hersenen', zegt RUG-wetenschapsredacteur René Fransen. Als het opruimen niet goed gebeurt, ontstaan de eerste symptomen van de ziekte van Parkinson.

Hersencellen van patiënten

De wetenschappers richten zich bij het onderzoek op het bestuderen van hersencellen, afkomstig van patiënten. Het verkrijgen van deze cellen uit hersenen is een bijna onmogelijke klus.

Dolga heeft een techniek ontwikkeld waarbij deze cellen kunnen worden gekweekt uit stamcellen.

Dit is eigenlijk de eerste keer ooit dat dit gebeurtRené Fransen - Rijksuniversiteit Groningen

Nieuwe methode

Vervolgens ontwikkelen die stamcellen zich tot microglia. Dit is voor Nederland een nieuwe methode. De Parkinsoncellen komen van het Duits Centrum voor Neurodegeneratieve Ziekten in Tübingen en van het Erasmus MC in Rotterdam.

Wetenschappers zijn er nog niet over uit of de ziekte van Parkinson een hersenziekte is, een ziekte van het afweersysteem, of allebei. De onderzoekers hopen met dit onderzoek die vragen te kunnen beantwoorden.

Geen artsen

Opmerkelijk in dit geval is dat Stichting ParkinsonFonds de subsidie niet toekent aan artsen, maar aan mensen die gespecialiseerd zijn in het ontwikkelen van geneesmiddelen. 'Dit is eigenlijk de eerste keer ooit dat dit gebeurt', zegt Fransen.

Het onderzoek zal de komende twee jaar duren.

Bron RTV noord 17 september 2019