27 oktober 2014: lezing Nellejet Zorgdrager

De Samen wonen verspreid over een groot gebied in Scandinavië. Een gebied met een grote variatie in natuurlijk milieu, van bijna boomloze toendra met spaarzame berkenbomen tot dichte naaldwouden. Tot in de zeventiende eeuw leefden de Samen voornamelijk van de jacht en de visserij, zowel aan de kust als in het binnenland. In de zeventiende eeuw ontwikkelde zich de tamme rendierhouderij in de binnenlanden, terwijl de kustbevolking naast jacht en visserij ook vee was gaan houden. Hoewel ook de jagers/vissers in de loop van het jaar op verschillende plekken woonden, waren het de rendierhouders die zich tot echte nomaden ontwikkelden, met migratieroutes van lager gelegen bosgebieden in de winter tot berggebieden in de zomer, over afstanden van soms 300 km. Door de verschillen in het natuurlijk milieu en de beschikbaarheid van "bouwmateriaal" kennen de zuidelijker wonende Samen andere woonvormen dan de Noord-Samen, terwijl de nomaden woonvormen ontwikkelden aangepast aan hun trekkend bestaan.

In de lezing wordt een overzicht gegeven van de verschillende traditionele woonvormen en de wijze waarop deze onderkomens werden en worden gebruikt. Samen, ook de rendierhouders, wonen tegenwoordig in moderne huizen. Rendiersamen maken daarnaast nog steeds gebruik van traditionele woonvormen, aangepast met behulp van moderne technologie. Door hun grote aanpassingsvermogen ontwikkelden zij daarnaast nieuwe onderkomens geschikt voor gebruik tijdens het hoeden van de kudde in de winter en tijdens de voor- en najaarstrek. De ontwikkeling in woonvormen van traditioneel tot modern heeft zich zo snel voltrokken dat de moderne wooncultuur van de Samen nog veel trekken vertoont van de traditionele leefwijze in tenten met gebruiksvoorwerpen uit de natuur. In de lezing zullen we deze ontwikkelingen volgen aan de hand van uitgebreid illustratiemateriaal.

De Groningse cultureel-antropologe mevrouw dr. Nellejet Zorgdrager geldt als autoriteit inzake de Kautokeino-opstand. Haar promotie-onderzoek vormde de grondslag voor de speelfilm van Nils Gaup over deze opstand.

Wanneer 27 oktober 2014

Hoe laat 19:30 uur

Waar Arctisch Centrum, A-weg 30 (ingang Herman Colleniusstraat)

Toegang € 2,00; studenten € 1,00.