23 februari 2015: studentenpresentaties

Renée Veenstra: De toekomst van de Noordwest Passage: een commercieel levensvatbare route?

Door de recente opwarming van de aarde is het ijs in het Noordpoolgebied gaan smelten. Hierdoor is de Noordwestelijke Passage toegankelijker geworden voor scheepvaart. Desalniettemin is de mogelijkheid voor een commercieel rendabele route klein. Hoewel het ijs smelt, is er ook een aanzienlijke hoeveelheid Meerjarig ijs wat de Noordwestelijke Passage binnenstroomt en wat voor verstoppingen van smalle kanalen en gevaarlijke situaties voor navigatie kan zorgen. Daarom is er nu een Polar Code, die vereist dat nieuwe schepen bepaalde aanpassingen aan hun ontwerp en constructie hebben zodat ze veiliger zijn om mee te varen in het Arctisch gebied. Deze voorschriften zijn kostenverhogend voor eigenaren van schepen. Ten slotte is de route economische gezien niet haalbaar. Dit komt omdat de kosten worden verhoogd door het gebruik van kleinere schepen, en doordat er geen gebruik meer kan worden gemaakt van netwerken.

Ties Ausma: Het Agropastoralisme bij de Yakoeten in Gevaar De consequenties van het ontdooien van permafrost voor een Siberische cultuur

Centraal Yakutia, een regio in Oost-Siberië wordt gekarakteriseerd door de aanwezig van meer dan 100.000 meren. De meeste van deze meren zijn thermokarst meren, die gevormd worden wanneer meerjarig bevroren grond ontdooit. Rondom deze meren bevinden zich relatief vruchtbare graslanden, die door de Yakoeten worden gebruikt om hun paarden en koeien te voeren. De cultuur van de Yakoeten is gecentreerd rond deze vorm van agropastoralisme. Sinds enkele decennia is permafrost aan het ontdooien door global warming. Dit resulteert in het ontstaan van nieuwe meren en het overstromen van al bestaande meren. Het ontstaan van thermokarst meren, die omringd zijn door graslanden, is een zichzelf versterkend proces dat ongeveer 100 tot 200 jaar duurt. Gek genoeg is het zo dat deze meren zullen verdwijnen, wanneer permafrost verder ontdooit, aangezien permafrost als een barrière werkt, die de drainage van deze meren voorkomt. Zowel het overstromen van meren als het opdrogen van meren zal behoorlijk negatieve gevolgen hebben voor de traditionele levenswijze van de Yakoeten. Twintig procent van de Yakoeten heeft thermokarst meren als hun enige bron van water, dus het opdrogen van de meren zal heel negatieve effecten hebben. Het blijkt dat verschillende factoren een invloed hebben op de dynamiek van thermokarst meren. Hogere temperaturen, meer neerslag en ontbossing stimuleren onder andere de vorming van thermokarst meren. De Yakoeten zelf zijn pessimistisch over hun toekomst en er is, op dit moment, geen goede oplossing voor de problemen waar de Yakoeten mee te maken hebben. Het is aanbevolen een geïntegreerde strategie, die op wetenschap gebaseerd is, te ontwikkelen om met de problemen om te gaan

Björn Quanjer: Jan, Piet, Gerrit en Corneel die jagen op walvis Waren Nederlandse commandeurs ter walvisvaart tussen 1675 en 1695 specialisten?

Over de walvisvaart is al veel bekend, maar wat de commandeurs deden als ze niet aan de walvisvaart deelnamen is nog onduidelijk. Deze lezing behandelt commandeurs tussen 1675 en 1695. Daarbij zal eerst een korte uitleg volgen hoe de schipper in de zeventiende eeuw van het schip verdween en de commandeur zijn plaats overnam. Daarna zal het verhaal zich richten op deze commandeurs tussen 1675 en 1695 waarbij de vraag is of ze ook actief waren in de koopvaardij? De gegevens voor dit onderzoek zijn afkomstig uit het notarieel archief in Amsterdam. Zo is een bestand ontstaan van 124 verschillende commandeurs. Door deze in het onderzoek in databases, als het net afgeronde Sonttolregister en het register met betrekking tot de Archangelvaart, te zoeken kon worden vastgesteld of de commandeurs ook in de koopvaardij actief waren. In deze lezing zullen de resultaten vooral per regio besproken worden. Hierdoor ontstaat er een mooi overzicht van de "Nederlandse" walvisvaart in de tweede helft van de zeventiende eeuw.

Wanneer 23 februari 2015

Hoe laat 19:30 uur

Waar Arctisch Centrum, A-weg 30 (ingang Herman Colleniusstraat)

Toegang € 2,00; studenten € 1,00.