De bestuursrechtelijke ‘War on Drugs’ in Nederland: woningsluiting door drugshandel

Woensdag 29 juni sprak promovenda Algemene Rechtswetenschap Michelle Bruijn op het ‘Third Annual Fordham International & Comparative Urban Law Conference in Hong Kong’. Aanleiding is het onderzoek van Bruijn naar woningsluitingen vanwege drugshandel of hennepteelt en het werkbezoek aan Fordham University in New York.

Toepassing van bestuursdwang op basis van Opiumwet

In Hong Kong sprak zij over de bestuursrechtelijke ‘War on Drugs’ in Nederland. In Nederland is de burgemeester bevoegd om bestuursdwang toe te passen indien in woningen of lokalen, dan wel op het bijbehorende erf soft- of harddrugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is (artikel 13b Opiumwet).

In de praktijk betekent de toepassing van deze bevoegdheid dat de burgemeester een woning of lokaal fysiek sluit: veelal worden deuren en ramen dichtgetimmerd. De sluiting heeft doorgaans grote gevolgen. Zo worden winkels en bedrijven gedwongen om (tijdelijk) hun deuren te sluiten en worden bewoners geconfronteerd met het (tijdelijke) verlies van hun woning.

‘Kans op woningbehoud groter bij softdrugs dan bij harddrugs’

Samen met haar promotor prof. mr. dr. Michel Vols schreef Bruijn een eerste statistische analyse van de toepassing van artikel 13b Opiumwet (zie M. Vols & L. M. Bruijn, ‘De strijd van de burgemeester tegen drugscriminaliteit. Een eerste statistische analyse van de toepassing van artikel 13b Opiumwet’, Netherlands Administrative Law Library (NALL), oktober 2015, pp. 1-23). Deze eerste resultaten geven inzicht in de kenmerken van de rechtszaken en de omstandigheden waaronder de burger het sluitingsbesluit met succes aanvecht. Zo lijken harddrugs minder vaak tot succes voor de burger te leiden dan softdrugs. De hoeveelheid aangetroffen drugs lijkt daarentegen van minder invloed te zijn. Daarnaast blijkt dat burgemeesters veelal een ‘one strike you are out’-beleid voeren. Dit houdt in dat niet van te voren wordt gewaarschuwd.

Vervolgonderzoek: sluiting woningen versus sluiting panden

In Hong Kong heeft Michelle gesproken over het vervolgonderzoek, waarin zij zaken met betrekking tot de sluiting van lokalen analyseert en vergelijkt met woningsluitingen. De eerste resultaten laten zien dat het winstpercentage van de burger in zaken omtrent woningsluitingen significant verschilt ten opzichte van sluitingen van coffeeshops en andere lokalen. Daarnaast lijken maar weinig bezwaren echt succesvol te zijn voor de burger.

Door kwantitatieve onderzoeksmethoden te gebruiken en rechterlijke uitspraken statistisch te analyseren probeert Bruijn (cijfermatig) inzicht te verkrijgen in de problematiek rond gerechtelijke procedures van woningsluitingen vanwege drugshandel of hennepteelt.

Voor haar proefschrift zal Michelle dit onderzoek uitbreiden, waarin deze relatief nieuwe manier van onderzoek wordt vervolgd. Ook de (niet-strafrechtelijke) aanpak van drugshandel en hennepteelt in andere landen zal worden meegenomen, zoals de One Strike Rule in de Verenigde Staten.

---

Dit bericht is geplaatst door de Faculteit Rechtsgeleerdheid.

• Lees meer nieuws van de Faculteit Rechtsgeleerdheid.