NJB special over gaswinning Groningen met bijdragen van zes Groningse hoogleraren

Hoogleraar energierecht Martha Roggenkamp belicht de regulering van de aardgaswinning: Nieuwe uitdagingen gekoppeld aan Napoleontische uitgangspunten. 'Recente ontwikkelingen rondom het Groningengasveld tonen de noodzaak aan van een heroverweging van het bestaande reguleringskader. De Mijnbouwwet zal op een aantal relevante onderdelen moeten worden aangepast. Dit betreft om te beginnen de positie en de belangen van de betrokken burgers.'

Hoogleraar algemene rechtswetenschap Jan Brouwer houdt zich bezig met het recht op veiligheid van de burgers: 'Bij het beoordelen van het winningsplan dient de minister eerst de vraag te beantwoorden of het winningstempo en de winningswijze alsmede de door de NAM met het oog op de veiligheid voorgestelde maatregelen voldoen aan de minimale Europeesrechtelijke maatstaven.'

Hoogleraar religie en recht Fokko Oldenhuis gaat in op de aansprakelijkheid van de mijnbouwexploitant, causaliteit en preventie. Causaal verband is naar zijn oordeel uiteindelijk een juridisch vraagstuk, waarbij het oordeel van de ingenieur en geoloog weliswaar niet onbelangrijk zijn, maar causaal verband in juridische zin is ruimer dan een zuiver natuurkundig verband. 'Wij kunnen ons anno 2015 slechts verbazen over hoe de door NAM gevoerde verweren zo lang hebben kunnen standhouden. De tijd is aangebroken dat de rechter (lees: de Aardbevingskamer Noord Nederland) aan de doorgedraaide NAM-cultuur een einde maakt. Het is onacceptabel dat de veroorzaker van de schade tevens de omvang van de schade bepaalt. Het valt voorts niet te verteren dat de NAM bij omvangrijke schades de afhandeling ervan eindeloos traineert en voor zich uitschuift. Het Burgerlijk Wetboek geldt ook in ‘Groningen’.'

Hoogleraar privaatrecht Albert Verheij vraagt zich af of het Burgerlijk Wetboek nog geldt in Groningen. 'De NAM heeft eenzijdig allerlei schaderegelingen in het leven geroepen en wil slechts op die basis schade vergoeden. Toetsing door de rechter van deze regelingen – in individuele procedures of collectieve acties – is van belang. In deze bijdrage staat de vraag centraal onder welke voorwaarden recht bestaat op vergoeding van de waardevermindering van onroerende goed.'

Hoogleraar rechtseconomie Oscar Couwenberg benadert de aansprakelijkheid voor aardbevingsschade vanuit rechtseconomisch perspectief. 'Voor een correcte internalisering van de aardbevingskosten is de maximale variant van schadecompensatie nodig. Deze vorm leidt ertoe dat alle relevante toekomstige aardbevingskosten worden vergoed. Tevens ontstaat daardoor een economisch correcte prikkel voor bij de winning en exploitatie betrokken partijen om de totale (maatschappelijke) kosten in ogenschouw te nemen.'

Hoogleraar integrale rechtsbeoefening Herman Bröring bespreekt de (on)mogelijkheden van governance als alternatief voor rechtspraak in zijn bijdrage: Aardbevingen en rechtsbedeling. 'Door aardbevingen gedupeerde burgers hebben feitelijk geen toegang tot de rechter: in een rechtsstrijd met de NAM, een repeat-player, vormen de duur, stress en kosten van de procedure voor de rechtszoekende een te hoge drempel. Dit is bepaald zorgelijk, nu de NAM van het Burgerlijk Wetboek afwijkende schadevergoedingsregels hanteert en veel schadegevallen niet opgelost worden.'

De special is online te bekijken op de website van NJB en is voor € 7,85 te bestellen in de Wolters Kluwer Shop.