Explaining legal transplants

Inzicht in factoren juridische overdrachten

Onder welke condities komt overdracht van recht tot stand? Met andere woorden: wat is de sociaal-wetenschappelijke uitleg van juridische overdrachten, een van de meest voorkomende wijzen van juridische verandering? Het antwoord op deze vragen is niet alleen van belang voor de sociale en de  juridische wetenschap, maar ook voor diegenen die het recht ontwerpen en juridische hervormingen uitvoeren. Het proefschrift van Beata Kviatek-Simanska is het resultaat van een interdisciplinair onderzoek naar het verschijnsel van juridische overdrachten in Centraal Oost-Europa. Uit de analyse bleek dat vooral institutionele factoren, zoals een gebrekkige organisatie van de harmonisatie of  politiek-bestuurlijke instabiliteit, van belang zijn. Ook de normatieve en discursieve condities blijken van belang, zoals de debatten en belangrijkste opinies over de noodzaak voor harmonisatie. Structurele en psychologische factoren bleken, in tegenstelling tot wat in de literatuur wordt beschreven, minder belangrijk. Zo was er bijvoorbeeld voorkeur voor de Amerikaanse rechtlijnen, terwijl de toetreding tot de Europese Unie al op de politieke agenda’s stond. Op twee onderzochte rechtsgebieden, namelijk het mededingingsbeleid en de staatssteun, bleken opnieuw de institutionele en normatieve factoren van belang, zij het op verschillende wijze. Op deze terreinen werden de belangrijkste belemmeringen in het harmonisatieproces veroorzaakt door belangengroepen en de neiging van de staat tot protectionistische beleid. Concluderend stelt Kviatek-Simanska dat het patroon van juridische overdrachten beter wordt verklaard door werking van institutionele en normatieve factoren in plaats van structurele of psychologische en dat de sets van bepalende factoren verschillen per beleidsterrein en per fase van het proces van de juridische overdrachten.

Beata Kviatek-Simanska verrichtte haar onderzoek aan het onderzoeksinstituut GCL van de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de RUG.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/426eccbb-b83a-4717-b923-aae01f946d21