A legal framework for a transnational offshore grid in the North Sea

Meer samenwerking Noordzeelanden nodig voor succesvol grensoverschrijdend elektriciteitsnet in Noordzee

Noordzeelanden moeten meer samenwerken om de energietransitie een succes te laten worden. Dat concludeert promovenda Hannah Müller, die onderzoek deed naar het juridische kader voor een grensoverschrijdend elektriciteitsnet in de Noordzee. Vooral met betrekking tot windenergie op zee zijn er grote voordelen te behalen door regionale samenwerking. Müller toont aan dat het huidige rechtsregime niet is ontwikkeld voor windparkclusters of voor grensoverschrijdende windprojecten. Met het stijgende aandeel hernieuwbare energie, de toenemende schaal van offshore windprojecten en de toenemende afstand van de kust is er daarom een nieuwe aanpak nodig. Müller behandelt in haar proefschrift de grootste juridische belemmeringen en beschrijft hoe deze kunnen worden weggenomen.

De meeste Noordzeelanden beschouwen offshore windenergie als een belangrijk middel voor het bereiken van de hernieuwbare energie doelstellingen en de gewenste energietransitie. Met het toenemende aantal windparken op zee en de toenemende afstand van de kust is de vraag relevant hoe de geproduceerde elektriciteit het best naar land kan worden getransporteerd. Vanwege de kosten voor onderzeese kabels, het gebrek aan geschikte routes en de potentiële conflicten met andere gebruikers van de zee zijn nieuwe concepten nodig. De Noordzeelanden denken er daarom over na om een grensoverschrijdend net op zee te ontwikkelen. Dit zou voordelen opleveren voor de gehele Noordzeeregio.

Müller onderzocht het juridische kader voor een dergelijk net op zee onder internationaal recht, Europees recht en nationaal recht. Door haar onderzoek wordt duidelijk dat het huidige regime niet is gemaakt voor dit soort (grensoverschrijdende) projecten. Om het clusteren van windparken en het aansluiten van windparken op twee of meer landen te realiseren, moeten een aantal juridische belemmeringen worden weggenomen. Müller geeft aan welke juridische aanpassingen nodig zijn en hoe deze geïmplementeerd kunnen worden. Ze stelt dat de Noordzeelanden zelf actief moeten worden en een alternatief juridisch kader moeten ontwikkelen om een grensoverschrijdend net op zee mogelijk te maken. Ervan uitgaande dat er voldoende politieke wil aanwezig is binnen de Noordzeelanden kan een grensoverschrijdend net op zee ondanks de aangetoonde belemmeringen worden ontwikkeld - indien de Noordzeelanden voldoende samenwerken. Dit zullen zij alleen doen als zij er ook voordelen van hebben. Die liggen vooral op drie gebieden: economie, politiek en omgeving. Ten eerste zou een grensoverschrijdend net op zee kosten besparen in vergelijking met radiale aansluitingen. Ten tweede verhoogt een dergelijk net op zee de voorzieningszekerheid en vermindert de afhankelijkheid van andere continenten. De opgewekte windenergie kan beter worden verdeeld en ook het balanceren zou hierdoor efficiënter worden. Ten derde zou een grensoverschrijdend net op zee bijdragen aan het behalen van de hernieuwbare energiedoelstellingen, aan de reductie van CO2-uitstoot en aan de vermindering van de effecten op de maritieme omgeving.

Hannah Müller studeerde Comparative and European Law. Ze verrichtte haar onderzoek bij het Groningen Centre of Energy Law, Faculteit Rechtsgeleerdheid. Het werd gefinancierd door NWO. Zie ook het NWO-persbericht Noordzeelanden moeten juridisch beter samenwerken voor efficiënte windenergie op zee

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/c27adbb1-68fd-4ad8-bb35-9c5c4beeebae