From abstract goals to concrete rules

Veel beslissingen over inhoud doelwet genomen op lager niveau

Zowel de Nederlandse als de Zweedse wetgever gebruiken doelwetgeving om complexe onderwerpen te reguleren. Doelwetgeving bevat regels die abstracte doelen stellen in plaats van gedetailleerde handelingsvoorschriften. Doelwetten combineren de abstracte doelvoorschriften met een opdracht aan andere actoren om deze doelen te ‘concretiseren’ naar meer gedetailleerde regels: ze verplaatsen de verdere invulling van de regelgeving van de traditionele wetgever naar een heel scala aan andere organisaties. Maar als de wetgever het hoofddoel van een wet niet zelf concretiseert, wie bepaalt dan wat de wet in de praktijk betekent? Anne-Wietske Enequist laat met twee casestudies van de regulering van de kwaliteit van zorg in verzorgingshuizen in Nederland en Zweden zien dat veel beslissingen over de uiteindelijke inhoud van de doelwet genomen worden door de normadressaat zelf. Belangrijke beslissingen over wat ´verantwoorde´ of ´goede zorg´ is, worden genomen in de zorgplanbespreking door het personeel van de zorginstelling en de cliënt die zorg ontvangt samen, of in de interne protocollen van het kwaliteitsmanagementsysteem van de zorginstellingen. Enequist laat tevens zien dat er een balans moet zijn tussen deze vrijheid van de normadressaat en nationaal toezicht. Effectief toezicht op de abstracte doelen is noodzakelijk, zodat ook de belangen van kwetsbare derden, zoals bewoners van verzorgingshuizen, worden meegewogen in de implementatie van de doelwetten. De wetgever moet zich bewust zijn van de spanning tussen vrijheid en controle bij het opstellen van doelwetgeving en dient gepaste maatregelen te nemen om een goede balans te bereiken.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/0eb36da7-3353-45cb-8153-2e4176c332da