Koninklijke onderscheiding KNIR-bibliothecaris Janet Mente

Op 16 maart ontving KNIR-bibliothecaris Janet Mente (1955, Mount Libanon Pennsylvania, VS) ter gelegenheid van haar 25-jarig dienstjubileum een koninklijke onderscheiding uit handen van de heer drs. Willem Alexander van Ee (ambassadeur in Italië) Zij is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. De ceremonie vond plaats in het Koninklijk Nederlands Instituut Rome.

Het kloppend hart van het instituut, een grote steun voor onderzoekers, studenten en academische staf, attent, dienstbaar en bescheiden, hartelijk en zorgvuldig, warm en menselijk: de complimenten voor de bibliothecaris en informatiedrager in eigen persoon van het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR) zijn niet van de lucht. Iedereen die haar kent is het erover eens: Janet Mente verdient een koninklijke onderscheiding voor de manier waarop zij sinds 1998 haar werk als bibliothecaris van de rijke boekencollectie van het instituut vervult en als Amerikaanse een stukje Nederland in Rome bewaakt.

Amerikaanse in Rome

Mente is afkomstig uit de Verenigde Staten, waar ze onder andere studeerde aan de universiteit van Pittsburgh en werd opgeleid tot bibliothecaris. Ze bracht voor haar studie een periode door in Rome, waarna ze koos voor een opleiding aan de Vaticaanse School voor Bibliotheekwetenschappen. Ze werkte voor verschillende internationale instituten, onder andere in Istanbul en Rome. In 1998 trad ze in dienst bij de bibliotheek van het KNIR: het oudste en grootste Nederlandse wetenschappelijke instituut in het buitenland. Het KNIR is gevestigd in een monumentale villa in Rome en biedt studenten en onderzoekers beurzen voor studie- en onderzoeksverblijven aan. Al meer dan honderd jaar staat het KNIR voor hoogstaand onderzoek en interdisciplinair onderwijs in de geesteswetenschappen en verbindt het de Nederlandse universiteiten met de academische wereld in Italië.

Stimulerende studieomgeving

Talloze Nederlandse onderzoekers en studenten hebben ervaren dat ze altijd op Mente kunnen rekenen als ze voor studie of onderzoek het KNIR bezoeken. Mente maakt bezoekers wegwijs in de bibliotheek van het KNIR en van collega-instituten en begeleidt hen op een persoonlijke en betrokken manier. Dankzij haar adviezen, oprechte belangstelling en grote kennis van zaken creëert ze een stimulerende studieomgeving waar bezoekers graag werken en met plezier naar terugkeren. De zorg en aandacht die zij laat zien geeft menigeen het gevoel deel uit te maken van een grote familie.

Uitstekende collectievorming

De KNIR-bibliotheek beschikt over ruim 32.000 titels die Mente beheert en heeft ontsloten voor studenten en onderzoekers. De collectievorming is consistent en herkenbaar en ze spant zich in het bijzonder in voor het behoud en de restauratie van de zeldzame boekencollectie van het instituut. Ook spant ze zich in om de uitgebreide verzameling van bijzondere voorwerpen en bijzondere materialen van de KNIR te conserveren en ontsluiten. Zo is een unieke fotocollectie van archeologische opgravingen geheel gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld via de website van de RUG en de KNIR-catalogus.

Digitalisering KNIR-catalogus

Bij haar aanstelling in 1998 kreeg ze als belangrijkste opdracht het digitaliseren van de KNIR-catalogus. Deze catalogus is inmiddels volledig online beschikbaar en is gekoppeld aan dat van de RUG en aan het bibliotheeksysteem van het netwerk van internationale instituten in Rome. De waarde van de nauwe samenwerking met andere Romeinse bibliotheken bleek tijdens de coronapandemie toen alle bibliotheken in Rome waren gesloten vanwege de lockdown. Mente overtuigde haar collega’s om via onlinedienstverlening onderzoekers en studenten toch aan de benodigde informatie te helpen. Al vroeg erkende ze het belang voor wikidata voor de toekomst van bibliotheken. Zo zet ze zich samen met het Romeinse bibliotheeknetwerk actief in voor het gestructureerd ordenen van informatie in de bibliotheekcatalogi ten behoeve van de aansluiting bij Linked Open Data-ontwikkelingen.

Diplomatieke steun en toeverlaat

Naast haar hoofdtaak als bibliothecaris ondersteunde Mente vele jaren de wetenschappelijk directeur van het instituut bij het personeelsmanagement van het ondersteunend personeel. Door de verschillen tussen de Nederlandse en Italiaanse regelgeving en werkcultuur en de vele wisselingen in de leiding van het instituut is dit een complexe taak die veel tijd en tact vraagt. Zij vervulde deze vertrouwelijke taak steeds op discrete, loyale en diplomatieke manier en is een grote steun en toeverlaat van elke nieuwe directeur die op het KNIR arriveert.

Waardevol netwerk

Dankzij haar uitgebreide netwerk en persoonlijke contacten is Mente uitstekend op de hoogte van de collecties van andere bibliotheken in Rome en Italië. Vele onderzoekers bewaren goede herinneringen aan de manier waarop ze zich inzet om hen verder te helpen met haar adviezen en waardevolle contacten. Dat geldt ook voor de kunstenaars die als Artist in Residence een periode in KNIR verblijven. Verder is ze zeer populair als Vaticaanse School voor Bibliotheekwetenschappen. Stagiairs roemen haar kennis en liefde voor het vak, haar menselijke en vriendelijke benadering en de manier waarop ze ook na afloop van de stage meedenkt over de volgende stappen in hun loopbaan.