Meer aan de hand bij ouderen met vergeetachtigheid

Ouderen met een milde geheugenstoornis hebben niet alleen geheugenproblemen, maar ook meer moeite met plannen en vooruitzien. Dat blijkt uit onderzoek van het UMCG. "Om ernstige geheugenproblemen voor te zijn en methoden te ontwikkelen die zouden kunnen helpen om dementie te voorkomen is het belangrijk ouderen met beginnende geheugenproblemen te onderzoeken", zegt prof. dr. André Aleman, die leiding gaf aan het onderzoek. In een nieuw onderzoek bekijkt hij of hersenstimulatie het effect kan versterken van cognitieve training om verdere achteruitgang van het geheugen tegen te gaan.

Als ouderen in vergelijking met hun leeftijdgenoten met hetzelfde opleidingsniveau minder scoren op een geheugentest, dan kan bij hen de diagnose "milde cognitieve stoornis" (MCS) gesteld worden. Bij de helft van de ouderen met MCS worden de geheugenproblemen steeds erger en is er na enkele jaren sprake van de ziekte van Alzheimer. Daarbij is het geheugen dermate aangetast dat iemand niet meer zelfstandig kan wonen.

Minder goed plannen

Onderzoekers verbonden aan het UMCG Alzheimercentrum vroegen ouderen met een verminderde prestatie op een geheugentest en diagnose MCS een test te maken die het vermogen om te plannen meet. Bij deze test moeten deelnemers vooruit denken en beslissen hoeveel stappen er nodig zijn om vanuit een beginsituatie een doelsituatie te bereiken. Ouderen tussen de 60 en 80 jaar oud met geheugenproblemen werden vergeleken met ouderen met vergelijkbare leeftijd en opleidingsniveau maar zonder geheugenproblemen. De ouderen met geheugenproblemen maakten meer fouten op de planningstest. Het vermogen om te plannen en vooruit te denken is een belangrijke functie van de frontale cortex; dit is het deel van de hersenen dat zich in ons voorhoofd bevindt.

Minder mentale flexibiliteit

Ouderen met geheugenproblemen scoorden ook minder goed op een andere test voor uitvoerende functies van de frontale cortex, een test voor mentale flexibiliteit. Deze functies zijn erg belangrijk in het dagelijks leven, bijvoorbeeld om te plannen wat je op een dag gaat doen, of als je gaat koken en een bepaalde volgorde aan moet houden in de bereiding van de maaltijd.

Achteruitgang geheugen remmen

De onderzoekers concluderen dat het van belang is om niet alleen naar het geheugen te kijken bij ouderen met klachten van vergeetachtigheid of concentratieproblemen. Er zijn aanwijzingen dat cognitieve training de achteruitgang enigszins kan remmen. Hierbij worden oefeningen gedaan om het werkgeheugen te verbeteren. "Om een gunstig effect van cognitieve training te versterken doen wij nu een onderzoek met milde elektrische hersenstimulatie tijdens de training om te kijken of we de functie van deze hersennetwerken kunnen verbeteren", vertelt dr. Branislava Ćurčić-Blake, initiatiefnemer van dit nieuwe onderzoek, Cogmax geheten. Ouderen met klachten van vergeetachtigheid kunnen contact opnemen voor mogelijke deelname aan het Cogmax onderzoek via cogmax@umcg.nl. Meer informatie over dit nieuwe onderzoek is te vinden op www.cogmax.nl.