Uitvoerenden schetsen somber beeld van de versterkingsoperatie

Telkens veranderende kaders, complexiteit, slechte communicatie en ontbrekende financiële garanties. Dit zijn enkele knelpunten die professionals benoemen die werkzaam zijn op kernposities binnen de versterkingsoperatie. Bewoners zijn er de dupe van, murw geslagen door het systeem. Professionals die weten wat er onder bewoners leeft willen graag meepraten over verbeteringen in het versterkingsproces, maar krijgen hiervoor weinig ruimte. Dit concluderen dr. Katherine Stroebe en prof. dr. Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen op basis van hun meest recente onderzoek binnen Gronings Perspectief.

Welke visie hebben professionals die de versterkingsoperatie uitvoeren op het verloop ervan? Wat is de impact op bewoners en gemeenschappen en hoe kunnen ze hierin het beste begeleid worden? Deze vragen stonden centraal in dit onderzoek van Gronings Perspectief in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen waarin 18 professionals bij gemeenten, NCG, zorginstanties, woningcorporaties en bouwbedrijven zijn geïnterviewd.

Complicaties tijdens de operatie

De professionals beschrijven de versterkingsoperatie als een complexe operatie met telkens veranderende ‘spelregels’, falende communicatie en financiële onzekerheden. Er is niemand die het complete overzicht lijkt te hebben. Doordat de ‘spelregels’ steeds veranderen kunnen professionals de besluiten en handelingen vaak niet meer aan bewoners uitleggen. Katherine Stroebe: “We schrikken van het beeld dat professionals schetsen. Het valt ons op dat professionals zeggen dat de telkens veranderende beleidskaders een onderdeel zijn van het probleem. Er zijn vorige maand nieuwe afspraken gemaakt. De beleidsmakers zijn daar optimistisch over, maar of uitvoerders dat ook zijn moet nog blijken.”

Gevolgen voor bewoners

Professionals schetsen een somber beeld van de impact op bewoners. Bewoners wordt controle over hun woning en hun toekomst ontnomen. De versterkingsoperatie is een grote belasting: veel bewoners zijn murw en moe. Hun vertrouwen in instanties is wankel of weg. Dorpen en wijken lijden onder de versterking. Katherine Stroebe: “Opvallend is dat veel professionals zeggen dat de versterking onvermijdelijk tot buurtconflicten leidt. Dat vinden wij jammer. Er is mogelijk veel winst te behalen als buurtconflicten vermeden kunnen worden.”

Onmachtige professionals

Er waren lichtpunten. De professionals zijn bevlogen en doen hun best voor bewoners. Ook is er de afgelopen jaren steeds meer aandacht voor de psychosociale impact van de versterking. Maar de professionals die het best weten wat er onder bewoners leeft voelen zich onmachtig: ze zouden willen dat hun kennis hierover meer wordt meegenomen in de ontwikkeling van procedures en de informatievoorziening naar bewoners. Katherine Stroebe: “Het is goed dat er meer oog is voor de psychosociale gevolgen. Het zou ook goed zijn als professionals die dicht bij bewoners en uitvoering staan, meedenken over de versterkingsaanpak en communicatie.”

Over Gronings Perspectief

Gronings Perspectief is een samenwerking tussen de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD Groningen en het Sociaal Planbureau Groningen. De onderzoekers worden bijgestaan door een begeleidingscommissie met gemeenten, GGD, Groninger Bodembeweging, Groninger Gasberaad, Nationaal Coordinator Groningen, Provincie Groningen, Veiligheidsregio Groningen, Vereniging Groninger Dorpenen wetenschappelijke experts. Het team van dr. Stroebe en prof. dr. Postmes onderzoekt sinds 2016 gezondheid, veiligheidsgevoel en toekomstperspectief van inwoners van alle gemeenten in het gaswinningsgebied, in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen. Een panel Groningers vult periodiek een vragenlijst in over veiligheid, gezondheid en toekomstperspectief. Alle bevindingen van Gronings Perspectief worden gepubliceerd op www.groningsperpectief.nl.