Prehistorische inwoners van Nederland al vroeger boer dan gedacht

Het boerenbestaan tijdens de jonge steentijd in Nederland werd al eerder belangrijk dan tot nu toe gedacht. Runderen werden in vroegere stadia al gehouden als belangrijk onderdeel van de voedselvoorziening. Dat blijkt uit onderzoek van archeologen Safoora Kamjan, Canan Çakırlar, Daan Raemaekers (Rijksuniversiteit Groningen) en Rosalind E. Gillis (University of Algarve), gepubliceerd op 21 oktober 2020 in wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE.

Voorheen was het beeld vooral dat het boerenbestaan, dat in de jonge steentijd (ca. 5300 - 2000 v. Chr.) begon, in grote delen van Nederland aarzelend op gang kwam. Hier bleven jagen en verzamelen eeuwenlang nog een belangrijk bron van voedsel. Dit beeld is nu bijgesteld dankzij het onderzoek, waarbij de onderzoekers botmateriaal van de opgraving Schipluiden (ongeveer 3600-3400 voor Chr.) vlakbij Den Haag bekeken. De bewoners van Schipluiden waren boeren; hun runderen waren erg belangrijk voor hen, voor het vlees en ook voor de melk.

De onderzoekers tonen dit aan met de leeftijden waarop de runderen geslacht zijn. Enkele runderen werden op hogere leeftijd geslacht, wat aangeeft dat koeien ook voor de melk werden gehouden. Bovendien beïnvloedden de bewoners van Schipluiden de voortplanting van hun runderen: de kalfjes zijn over een langere periode geboren dan in de natuur gebruikelijk. Waarschijnlijk probeerden ze op deze manier langer gebruik te maken van de beschikbaarheid van melk.

Ten slotte hadden de bewoners van Schipluiden ook controle over het voedsel van het vee. De meeste runderen graasden in de directe omgeving, maar enkele runderen werden gevoerd met bladeren uit bossen die verder weg lagen. Al deze aspecten geven aan dat runderen voor deze prehistorische boeren van groot belang waren.