Begeleiding helpt startende docenten beter lesgeven

Docenten die beginnen met lesgeven op een middelbare school hebben baat bij goede begeleiding: dan verlaten ze het onderwijs minder snel en ontwikkelen ze zich sneller. “Maar de huidige begeleidingstrajecten werken niet even goed voor iedereen,” aldus Michelle Helms-Lorenz, verbonden als universitair hoofddocent aan de Lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen.

Helms-Lorenz leidde een vijfjarig onderzoeksproject naar de effecten van begeleiding van docenten tijdens de eerste drie jaar van het lesgeven op de middelbare school. Conclusie: beginnende docenten houden het niet overal even lang vol. Op scholen waar leerlingen een hoge sociaaleconomische status hebben, is de uitval het kleinst. Ook vallen docenten die op latere leeftijd beginnen, de zij-instromers, eerder uit dan jongeren.

Betere afstemming van begeleiding op docent nodig

Helms-Lorenz vond ook flinke verschillen in geboden begeleiding tussen verschillende scholen, regio’s en groepen docenten. “We willen dat de begeleiding op scholen rekening houdt met de persoon en de omgeving waar die moet functioneren. Daar is ruimte voor verbetering. Zo zien we bij beginners die niet veel verbeteren in de loop der jaren, minder contacturen met begeleiders.”

Helms-Lorenz pleit daarom voor meer afstemming van de begeleiding op de beginnende leraar, de klassen én de begeleiders. “Bij het verdelen van klassen kun je kijken of de docent wel bij de leerlingen past. Of je kunt beginnende docenten coachen in het omgaan met achtergrondverschillen tussen enerzijds de leerlingen, en anderzijds tussen de docent en de leerlingen.” Daarnaast ziet Helms-Lorenz dat oudere mannelijke docenten minder ondersteuning bieden aan nieuwe docenten.

Helms-Lorenz denkt met de inzichten uit het onderzoeksproject de begeleiding beter af te kunnen stemmen op de behoefte van de docent en de schoolcontext. “En daarbij willen we niet alleen kijken naar het lesgeven zelf, maar ook naar achterliggende factoren: de schoolcultuur, de leerlingenpopulatie en de motivatie van de docent.”