RUG onderzoekt plasticvervuiling containerramp op Schiermonnikoog

In de nacht van 1-2 januari 2019 zijn boven de kust van de oostelijke Waddeneilanden naar schatting 280 containers over boord geslagen van het vrachtschip MSC Zoe. Op Schiermonnikoog, Ameland, Terschelling en Vlieland en de Friese/Groningse kust is veel troep aangespoeld, waaronder piepschuim en fijne HDPE-plastickorrels. Met name het aanspoelen van de plastic korrels is een potentiële ecologische ramp die we nu nog onvoldoende kunnen overzien.

De Rijksuniversiteit Groningen doet al meer dan 40 jaar onderzoek aan het bijzondere waddenecosysteem op het Waddeneiland Schiermonnikoog vanuit haar eigen biologisch veldstation 'de Herdershut'. Omdat de aangespoelde plastic korrels mogelijk grote ecologische gevolgen hebben voor de kwetsbare waddennatuur, met name op en rond Nationaal Park Schiermonnikoog, voert de RUG deze week een eerste basisinventarisatie uit om in kaart te brengen wat er nu eigenlijk ligt op het eiland. En ook waar het met de storm van 8 januari terecht is gekomen. Deze minimale informatie is nodig om toekomstige bevindingen in relatie tot plastic te kunnen duiden.

Een team van RUG/NIOZ-onderzoekers (en nog een paar instituten) brengt komende dagen een eerste verspreiding van de plastic korrels in kaart. Marien ecoloog Laura Govers: "We proberen verschillende methodes uit, ook om te kijken of we toekomstig onderzoek met ‘citizen-science’ (inzet vrijwilligers) verder uit zouden kunnen voeren."

Wat gaan we doen?

• Over een lengte van de vloedlijn tot in de duinen in kaart brengen hoe ruimtelijk de plastic deeltjes zijn verspreid na de storm. Dat doen we met kernen en zeven.

• Met smartphones met gps-functie fotograferen we met een meetlat ernaast om ruimtelijk op google maps in kaart te kunnen brengen waar er afval ligt (incl. plastickorrels). Dit kunnen we direct in google maps laten zien.

• ‘Al doende leert men’: uitproberen wat de beste methode is om de plastickorrels in het zand in kaart te brengen (bijv. niet alleen aan het oppervlak, maar ook in de diepte).

Wie zijn er bij?

• Dr. Laura Govers, marien ecoloog, Rijksuniversiteit Groningen/NIOZ
• Prof. dr. Tjisse van der Heide, kustecoloog, NIOZ/Rijksuniversiteit Groningen
• Prof.dr. Han Olff, ecoloog, Rijksuniversiteit Groningen
• Nadia Hijner, ecoloog, Rijksuniversiteit Groningen
• Cynthia Borras/Erik Jansen, boswachter, Natuurmonumenten
• Valérie Reijers, kustecoloog, NIOZ/Radboud Universiteit (RU)
• Marjolijn Christianen, marien ecoloog, WUR
• Ralph Temmink, ecoloog, RU
• Greg Fivas, ecoloog, NIOZ

• Max Gräfnings, marien ecoloog, RUG/RU