Promotie: dhr. L. Schakel, 14.30 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Online computer-based testing in human resource management: contributions from item response theory

Promotor(s): prof.dr. R.R. Meijer

Faculteit: Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Betrouwbaar maken van internetvragenlijsten en tests bij sollicitaties

Het via internet afnemen van vragenlijsten en tests is een trend die op verschillende terreinen zoals HRM, certificering, selectie aan de poort van studenten en door internationalisering in opkomst is. Lolle Schakel onderzocht waarmee rekening moet worden gehouden bij het testen via internet bij sollicitatieprocedures. Hij vergeleek verschillende psychometrische detectiemethoden om een uitspraak te kunnen doen of een sollicitant bij de afname zonder toezicht de test eerlijk heeft ingevuld.

Binnen human resource management (HRM) spelen psychologische instrumenten zoals persoonlijkheidsmetingen en intelligentietests een belangrijke rol in het selecteren van sollicitanten voor vacatures of voor het geven van loopbaanadvies. De steeds meer toegepaste online afname van deze instrumenten betekent dat het gebruik van de instrumenten verandert. Zo is bij het invullen van vragenlijsten en het maken van tests soms geen toezicht meer aanwezig, mogen de vragenlijsten en tests niet te lang zijn en kunnen testgegevens door hun opslag in databases steeds opnieuw gebruikt worden. Om de psychometrische kwaliteit van tests en vragenlijsten in kaart te brengen speelt traditioneel de klassieke testtheorie (KTT) een grote rol. Daarnaast is sinds de jaren ‘50 van de vorige eeuw de item respons theorie (IRT) ontwikkeld. Bij het construeren en de afname van tests en vragenlijsten wordt IRT steeds vaker gebruikt, echter binnen HRM wordt IRT nog weinig toegepast. De thesis gaat in op de mogelijkheden die IRT in een HRM-context biedt. Zo is onderzocht of de vragen en schalen van een persoonlijkheidsvragenlijst dezelfde psychometrische eigenschappen hebben in verschillende populaties. Er is onderzocht of tests dezelfde betekenis hebben in een selectiecontext en in een ontwikkelcontext. Verder blijkt een adaptieve afname de lengte van de vragenlijst tot de helft te kunnen reduceren. Voorts maken sollicitanten intelligentietests steeds vaker thuis zonder toezicht. Om te controleren of de sollicitant de test zelf heeft gemaakt, volgt vaak een tweede test met toezicht. Verschillende psychometrische detectiemethoden zijn met elkaar vergeleken om een uitspraak te kunnen doen of een sollicitant bij de afname zonder toezicht de test eerlijk heeft ingevuld.

Lolle Schakel (Wonseradeel, 1960) studeerde psychologie aan de RUG en deed zijn promotieonderzoek bij de afdeling Psychometrische & Statistische Technieken van de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen. Hij is werkzaam als arbeids- en organisatiepsycholoog bij Pi Company in Utrecht.