100-jarige Vereniging Microbiologie aan de basis van ontwikkelingen

Komende week viert de Nederlandse Vereniging voor Microbiologie haar 100-jarige bestaan met de uitgave van een microcanon. In de canon staan meer dan 60 opmerkelijke bijdragen aan de Microbiologie van dit moment beschreven. Vier Groningse wetenschappers sieren de inhoud van het fraai uitgevoerde document: Oscar Kuipers, Lubbert Dijkhuizen, Toos Daemen en Bert Poolman. Het eerste exemplaar van de microcanon wordt overhandigd aan Prins Willem Alexander tijdens een feestelijke bijeenkomst komende maandag op Papendal, Arnhem, waar ook het NVVM jubileumcongres gehouden wordt met o.a. Nobelprijswinnaars als sprekers. Een bijeenkomst ook met een verborgen agenda.

“De Vereniging gaat voor het predikaat Koninklijk,‘ onthult een enthousiaste Oscar Kuipers, hoogleraar Moleculaire Genetica aan de RUG en bestuurslid van de jubilerende vereniging. En de canon? ‘De canon wordt een collector’s item. Niet alleen voor wetenschappers, maar voor een groot publiek.” 

 

Voor een groot publiek ?

Kuipers: ‘Dat is uitdrukkelijk onze opzet geweest bij de samenstelling. De microcanon bestaat uit korte hoofdstukjes van ongeveer 3 pagina’s per onderwerp, in populair wetenschappelijk taal beschreven en rijk geïllustreerd. Het zijn anekdotische verhalen uit de lange geschiedenis van de microbiologie, voor iedereen begrijpelijk. Het boekwerk is vanaf maandag gewoon te koop in de reguliere boekhandel.’ 

 

Wat vindt u zelf de meest opvallende ontwikkeling uit de laatste 100 jaar microbiologie?  

Kuipers: ‘Microbiologie kent een lange geschiedenis. Dat gaat terug naar Antoni van Leeuwenhoek, 17^e eeuw, en de door hemzelf uitgevonden microscoop. Het is vooral de ontwikkeling van de biotechnologie die aan de basis staat van grote vooruitgang en onderzoekers nieuwe kansen biedt. Zonder instrumentaria is onderzoek en daarmee innovatie niet voorstelbaar. Zo staat de huidige technologie toe dat we als onderzoekers steeds meer inzicht krijgen in complexe structuren van cellen en hun functies. We kunnen de cellen in detail onderzoeken en muteren en daarmee nieuwe functies vinden en toepasbaar maken. En niet te vergeten: nieuwe technieken maken onderzoeksprocessen veel minder kostbaar. Kostte het maken van een DNA-blauwdruk vijftien jaar geleden nog miljoenen, nu niet meer dan een paar duizend euro.’  

 

Waar staan we over 200 jaar microbiologie ?  

Kuipers: ‘Door het inzetten van geavanceerde ICT-technologie zal in de nabije toekomst het organische onderzoek van de microbiologie meer en meer vervangen worden door computermodellen: de elektronische cel. Dat zal een enorme vlucht nemen en processen spectaculair doen versnellen.’  

 

Speelt de RUG daarin een rol?  

Kuipers: ‘Op een vooraanstaande positie. De RUG herbergt op dit moment het grootste aantal multidisciplinaire onderzoeksgroepen op het gebied van de microbiologie van alle universiteiten in Nederland, dat kan ik rustig stellen. Alle terreinen van onderzoek naar micro-organismen vinden hier hun plaats: van systeembiologie tot advanced materials, van moleculair onderzoek tot synthetische biologie. De RUG heeft het.’