Bij patiënten van huisarts weinig onterecht gebruik antidepressiva

Onterecht gebruik van antidepressiva door patiënten die onder behandeling zijn van hun huisarts komt verrassend weinig voor. Slechts 5,4% van de huisartspatiënten die antidepressiva gebruiken, doet dat zonder indicatie volgens de geldende richtlijn voor huisartsen. Meer dan de helft van deze onnodige gebruikers had het antidepressivum bovendien wel ooit terecht voorgeschreven gekregen, maar had er eerder mee kunnen stoppen. Dit blijkt uit onderzoek van huisarts Ellen Piek, die verbonden is aan de afdeling Huisartsgeneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Zij publiceert vandaag (31 maart 2011) over haar onderzoek in het wetenschappelijk magazine PLoS ONE.

Ongeveer 13% van de totale groep huisartspatiënten die Piek onderzocht bleek een antidepressivum te gebruiken. Piek ging na of deze groep dit terecht, ofwel in overeenstemming met de geldende richtlijn voor huisartsen, deden. Uit haar onderzoek bleek dat bijna 95% van deze groep patiënten dit deed. Dit percentage is hoger dan studies in sommige andere landen laat zien. Piek veronderstelt dat dit te verklaren is door het Nederlandse zorgstelsel, waarin de huisarts als poortwachter voor de geestelijke gezondheidszorg functioneert. Ook zijn alle Nederlandse huisartsen goed getraind in de herkenning en behandeling van depressies.

Gebruik medicatie

Uit het onderzoek van Piek blijkt dat de helft van de groep die niet volgens de richtlijnen gebruikte, te lang zijn doorgegaan met het gebruik van hun medicatie; zij hadden er volgens de richtlijn eerder mee moeten stoppen. Onduidelijk is of dit te maken heeft met de angst voor een terugval of omdat het niet lukte om te stoppen met antidepressiva. Piek pleit er daarom voor om meer aandacht te geven aan het tijdig identificeren van patiënten die geen antidepressiva meer nodig hebben. Tevens vraagt zij aandacht van huisartsen voor het feit dat hun patiënten de neiging kunnen hebben om te lang hun antidepressiva te gebruiken.

Aanleiding onderzoek

Aanleiding voor het onderzoek van Piek was de aandacht die er jarenlang was voor veronderstelde overbehandeling met antidepressiva. Zij deed haar onderzoek op basis van de gegevens van de Nederlandse Studie naar Depressie en Angst (NESDA). Dit is een groot landelijk onderzoek naar het beloop van angststoornissen en depressies. NESDA is in 2004 van start gegaan met bijna 3000 deelnemers met en zonder klachten, van wie ruim 1600 via 65 huisartsen.

Het artikel staat op:  http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0014784

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling persvoorlichting van het UMCG, bereikbaar op telefoonnummer (050) 361 22 00.