Leefstijladvies en begeleiding houdt gewicht mensen langdurig op peil

Een persoonlijk leefstijladvies en drie jaar lang begeleiding door een praktijkondersteuner vanuit hun huisartspraktijk hebben effect: mensen blijven op een stabiel gewicht en hun nuchtere bloedsuikerwaarden verbeteren. Dit is een belangrijke indicatie dat hun gezondheidstoestand er op vooruit gaat. Dit blijkt uit onderzoeker dat Nancy ter Bogt van het Universitair Medisch Centrum Groningen in samenwerking met het RIVM heeft uitgevoerd. Zij promoveert 30 maart 2011 op de resultaten van haar onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De Groningen Overweight and Lifestyle (GOAL)-studie is de eerste grote en kwalitatief goede leefstijlinterventie op dit terrein in Nederland. Deelnemers aan het onderzoek kregen een op hun persoon toegesneden leefstijladvies waarvoor met behulp van een computerprogramma gebruik werd gemaakt van richtlijnen, technieken voor gedragsverandering, een stappenteller en een dagboek waarin deelnemers drie dagen lang moesten bijhouden wat zij aten en dronken. Omdat de meeste mensen moeite hebben om hun leefstijl blijvend aan te passen, werd in dit onderzoek drie jaar lang begeleiding gegeven.

Op gewicht blijven

In totaal deden 457 deelnemers met overgewicht aan de studie mee. Zij hadden een body mass index (BMI) tussen 25 en 40, hoge bloeddruk en/of verhoogd cholesterol. Afvallen was in dit onderzoek niet het eerste doel, wel zorgen dat het gewicht niet verder stijgt. Dat is immers belangrijk om het risico op diabetes en hart- en vaatziekten niet verder te laten stijgen.

Bloedsuiker waarden

De deelnemers die door de praktijkondersteuner via hun eigen huisartspraktijk werden begeleid, waren op langere termijn beter af dan de deelnemers die gewone zorg van de huisarts kregen. Weliswaar bleef in beide groepen 60% van de deelnemers op gewicht, de groep die door de praktijkondersteuner werd begeleid, had betere nuchtere bloedsuiker-waarden. Dit verschil kwam na drie jaar naar voren en duidt op een positief lange termijn effect van het leefstijladvies.

Kleine stapjes

Ter Bogt stelt dat de praktijkondersteuner mensen kan helpen om in kleine stapjes hun leefstijl aan te passen op een manier die bij hen past. De haalbaarheid van het advies wordt individueel afgestemd. De deelnemers waren tevreden over de praktijkondersteuner. Zij vonden ook dat hun kennis was toegenomen.

Lijnen

Bij mensen die voor deelname aan het onderzoek al vaker geprobeerd hadden af te vallen, had het leefstijladvies weinig effect. De onderzoekers concluderen dat deze leefstijlinterventie niet geschikt is voor ervaren lijners.

Curriculum Vitae

Nancy ter Bogt (Doetinchem, 1975) studeerde voeding en gezondheid aan de Wageningen Universiteit. Zij voerde haar onderzoek uit bij de afdeling Huisartsgeneeskunde van het UMCG. Het onderzoek werd gefinancierd door ZonMw en de Stichting Fonds de Gavere. De titel van haar proefschrift is ‘Preventing weight gain in general practice. Lifestyle counselling by nurse practitioners compared with usual care by general practitioners’. Promotor: K. van der Meer. Copromotors: W.J.E. Bemelmans, F.W. Beltman.

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling persvoorlichting van het UMCG, bereikbaar op telefoonnummer (050) 361 22 00.