Dissolved aluminium and manganese in the polar oceans

Promotie: dhr. R. Middag, 13.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Dissolved aluminium and manganese in the polar oceans

Promotor(s): prof.dr. H.J.W. de Baar

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

 

De rol van aluminium en mangaan bij algengroei in de oceanen

Rob Middag onderzocht de rol van de spoorelementen aluminium en mangaan bij de algengroei in de oceanen. Spoormetalen zijn essentieel voor de groei en vitaliteit van fytoplankton in de oceaan omdat ze gebruikt worden als co-factor. Een co-factor is een component van een enzym dat nodig is voor het vervullen van de functie van het enzym. IJzer en mangaan zijn bijvoorbeeld essentieel voor de enzymen in de fotosynthese. Aluminium heeft geen bekende functie in levende cellen, maar kan wel worden ingebouwd in het externe kiezelskelet van diatomeeën (kiezelwieren).

Middag deed zijn onderzoek binnen het GEOTRACES programma en het programma van het internationale pooljaar. GEOTRACES heeft zich tot doel gesteld de wereldwijde biogeochemische kringlopen van belangrijke spoorelementen in kaart te brengen en beter te begrijpen. Hierdoor kunnen de gevolgen van klimaatverandering op deze kringlopen en de gevolgen voor de wereldwijde koolstofkringloop beter worden voorspeld en begrepen. Twee van deze belangrijke spoorelementen zijn aluminium (Al) en mangaan (Mn). Van deze elementen heeft Middag de concentraties in de polaire oceanen gemeten en heeft hij de huidige situatie in kaart gebracht, zodat eventuele toekomstige veranderingen opgemerkt kunnen worden. Verder bestudeerde Middag de aanvoer, afvoer en interne kringlopen van Al en Mn en verkreeg hij inzicht in de processen die deze kringlopen reguleren. Voor Al is het nu met name duidelijker geworden hoe de wereldwijde kringloop van Al gedeeltelijk is gekoppeld aan die van silicium. Wat betreft Mn blijkt dat dit een belangrijke voedingsstof is voor de algengroei in de Zuidelijke Oceaan en dat hoogstwaarschijnlijk de groei van algen zelfs belemmerd wordt door gebrek aan Mn.

Rob Middag (Tiel, 1983) studeerde biologie aan de Rijksuniersiteit Groningen, waar hij nu promoveert op onderzoek dat hij deed bij de afdeling biologische oceanografie van het NIOZ. Zijn onderzoek werd gefinancierd door NWO en IPY-NL-GEOTRACES. Middag blijft werkzaam bij het NIOZ.