Oratie mw. prof.dr. E.M. van der Beek: Nutritional programming: the role of nutrient quality in growth, development and later life health

Kwaliteit van (macro)nutriënten tijdens groei en ontwikkeling in het vroege leven vormen de basis voor latere gezondheid

De groei en ontwikkeling van een kind tijdens de eerste duizend dagen - van het moment van conceptie tot de leeftijd van 2 jaar - vormen de basis van gezondheid in het verdere leven. Tijdens deze periode ontwikkelen alle organen in het lichaam zich en wordt de werking van fysiologische systemen zoals het energiemetabolisme bepaald. Deze pre- en postnatale ontwikkeling van het kind hangt nauw samen met de gezondheids- en voedingsstatus van de moeder voor en tijdens de zwangerschap. Prof.dr. Eline van der Beek richt zich in haar onderzoek op de rol van voeding in groei en ontwikkeling van het kind en op de invloed van voeding op het risico op latere ziektes zoals diabetes en obesitas.

Cardiovasculaire ziekten, diabetes, kanker, obesitas en Alzheimer vormen de belangrijkste doodsoorzaken wereldwijd. Voeding die optimale groei en ontwikkeling tijdens de eerste duizend dagen ondersteunt, vermindert het risico op deze ziektes in het latere leven. ‘Preventie van deze chronische ziekten valt binnen het ‘Healthy Ageing’-onderzoek van het UMCG. Het is mijn droom om met deze bijzondere leerstoel “Nutritional Programming” bij te dragen aan een meer geïntegreerde aanpak tussen verschillende disciplines’, zegt Van der Beek.

Voedingstoffen leveren niet alleen de energie en bouwstenen voor groei, maar vormen ook signalen die de orgaanontwikkeling en -functie kunnen (bij)sturen. Eigenlijk wordt de software van het lichaam geschreven door voeding. Te snelle of te langzame groei tijdens de foetale en/of postnatale periode kan bijvoorbeeld het risico op obesitas vergroten door aanleg van meer vetweefsel. Zwangerschapscomplicaties zoals zwangerschapsdiabetes, overgewicht van de moeder voorafgaand aan de zwangerschap en een ongezond voedingspatroon vormen risicofactoren voor te snelle groei van het kind. Ook te veel eiwit of te weinig vet in het dieet van jonge kinderen vergroot het risico. Daarnaast heeft de samenstelling en structuur van bijvoorbeeld vet in de voeding effect op de ontwikkeling van vetweefsel bij het kind.

Via preklinisch en epidemiologisch onderzoek bestudeert Van der Beek de invloed van vroege voeding, en meer specifiek de rol van de kwaliteit van nutriënten, op latere gezondheid en risico’s op ziekte. De sectie ‘Laboratory for molecular medicine & nutrition’ van de afdeling Kindergeneeskunde van het UMCG biedt daarvoor unieke mogelijkheden door de combinatie van fundamenteel wetenschappelijke en klinische expertise.

Zie ook het benoemingsbericht van het UMCG (juni 2016): Eline van der Beek benoemd tot bijzonder hoogleraar Nutritional Programming. Deze leerstoel is mede mogelijk gemaakt door Nutricia Research.

Meer informatie

• Oratie: mw. prof.dr. E.M. van der Beek
• Titel: Nutritional programming: the role of nutrient quality in growth, development and later life health
• Leeropdracht: Nutritional programming
• Faculteit: Medische wetenschappen
• Aanmelden uiterlijk een week van te voren door de antwoordkaart terug te sturen of door opgave via het online aanmeldingsformulier