Sibrandus Stratingh (1785-1841)

Sibrandus Stratingh werd in 1785 geboren in Adorp, waar zijn vader predikant was. Hij groeide echter op bij zijn oom die apotheker in Groningen was en ging daar naar de Latijnse school.

Hij was nog geen veertien jaar oud toen hij ging studeren aan de Academie te Groningen. Hij volgde er colleges met de bedoeling dat hij later zijn oom als apotheker zou opvolgen. Aangezien hij ook grote belangstelling had voor andere wetenschappen, zoals scheikunde en natuurkunde, volgde hij ook bij andere hoogleraren college.

In 1801 richtte hij samen met zijn vriend Theodorus Van Swinderen het ‘Genootschap ter bevordering der natuurkundige wetenschappen te Groningen’ op en in 1824 werd hij benoemd tot hoogleraar in de algemene, toegepaste en pharmaceutische scheikunde.

Tijdens zijn hoogleraarschap heeft Stratingh baanbrekend werk verricht op het gebied van de voortbeweging. Zo experimenteerde hij met een eigen ontworpen stoomrijtuig, waarmee hij een proefrit maakte door de straten van Groningen. In de Provinciale Groninger Courant van 25 maart 1834 stond te lezen:

Heden 22 maart in den vroegen morgen is de eerste voorlopige proefvaart genomen met een door de Heeren Stratingh en Becker ondernomen en vervaardigd stoomrijtuig, hetwelk eenen tocht door de stad over hellende en dalende straten en over bogen heeft afgelegd, welke tocht met zulk eenen aanvankelijk goeden uitslag is bekroond geworden, dat men zich vleit, dat, bij verder afwerking en voleindiging van dit werktuig, zoodanig rijtuig niet alleen bruikbaar zal zijn over nieuwe steen- en rotswegen, maar ook zelfs den stoot er meer oneffene keisteenwegen zal kunnen verduren[…]

Zelfs Koning Willem I toonde zich geïnteresseerd en wilde op de hoogte gehouden worden van de Stratingh’s experimenten. Stratingh stuurde hem daarom uitgebreide rapporten over zijn bevindingen met het stoomrijtuig.

In 1837 bracht Willem I tijdens een tweedaags verblijf in Groningen een bezoek aan Stratingh’s laboratorium achter diens huis aan de Ossemarkt 5.

Naast stoomvoertuigen hield Stratingh zich ook intensief bezig met elektromagnetisme. Voortbouwend op de natuurkundige principes van de Engelsman Michael Faraday construeerde Stratingh samen met zijn instrumentmaker Becker een elektromagnetisch wagentje, dat als voorloper van de elektrische auto kan worden beschouwd.

Stratingh heeft zijn proeven met elektromagnetische voertuigen helaas niet voort kunnen zetten, want op 15 februari 1841 stierf hij. De Groninger universiteit was met zijn overlijden een belangrijk geleerde kwijtgeraakt, die zowel nationaal als internationaal bekendheid genoot.