De meteoriet van Krasnojarsk

Dit grilllige brok ijzer is een stukje van een meteoriet. De bekende natuuronderzoeker Petrus Camper kreeg hem rond 1780 van de Duitse natuuronderzoeker Peter Simon Pallas. Camper had echter geen idee dat het ging om een meteoriet. Het bestaan daarvan was in die tijd nog niet bekend.

Pallas was vertegenwoordiger van de Russische Academie van Wetenschappen in Sint Petersburg en correspondeerde met Camper over neushoorns. Tijdens een expeditie naar Siberië was hij gestuit op een brok ijzer van bijna 800 kilo die in 1749 ten zuiden van Krasnojarsk was gevonden. De Tartaren uit de buurt beschouwden het als een heilige reliek en vertelden dat hij uit de hemel was gevallen.

Pallas hield zich op de vlakte, maar stelde wel vast dat naburige ijzeraders nooit waren geëxploiteerd. Ook was er geen smelterij in de buurt en kon hij zich niet voorstellen hoe zo’n enorm object ooit vervoerd had kunnen worden naar zo’n afgelegen plek.

Pallas liet de meteoriet naar Sint Petersburg brengen en stuurde kleine delen de wereld rond voor nader onderzoek. Dit brokje ging dus naar Camper. Wetenschappers bogen zich vooral over de vraag of dergelijk ijzer in de natuur voorkwam, of dat het was bewerkt.

Dit type meteoriet – waarvan er wereldwijd maar 61 bekend zijn - werd voortaan ‘palasiet’ genoemd. Het heeft behalve metaal ook stenige componenten. Pas tien jaar later, na de dood van Camper, toonde de Duitse natuurkundige Ernst Chladni aan dat dergelijke objecten daadwerkelijk uit de ruimte kwamen.