Harpoenpunt van de Inuit

Deze benen harpoenpunt is gemaakt door de Inuit uit Alaska.

Samen met een stok vormde hij de harpoen, die de Inuit gebruikten om op zeehonden, walrussen of zelfs walvissen te jagen. De punt schoot los van de stok zodra deze doel trof. Zo voorkwam een jager dat de harpoen door het gewicht van de stok weer uit de wond schoot. De punt zat vast met een pees.

Het wapen stamt waarschijnlijk uit het einde van de negentiende eeuw. Het is een bijzonder voorbeeld van de manier waarop de Inuit kunstzin en vakmanschap combineerden.

Dat is niet vanzelfsprekend. Het barre klimaat van de Noordpool vroeg veel van de inheemse bewoners. Voor voedsel, of materialen voor wapens, kleding of gebruiksvoorwerpen waren ze volledig afhankelijk van jacht en visvangst. Ieder stukje bot, huid of darm werd gebruikt. Dit betekende ook dat de Inuit zelden iets maakten zonder praktisch doel.

Toch ontstond er een vorm van beeldende kunst, waarbij dieren een belangrijk thema vormden. In de lange, donkere wintermaanden was er voldoende tijd om gebruiksvoorwerpen van been en ivoor te bewerken. Daarbij maakten de Inuit vaak knap gebruik van de natuurlijke vormen van het harde materiaal.

Zo ontstond ook deze harpoenpunt in de vorm van een vogelkop. Met enkele rake graveringen en inkepingen wist de maker een fraai resultaat te krijgen.

De voorliefde voor dieren zie je ook terug in de huidige, meer commerciële Inuitkunst. Die ontstond toen halverwege de vorige eeuw multinationals naar het noordpoolgebied kwamen. Veel Inuit gaven hun traditionele leefstijl op en vestigden zich in dorpen. De leegte van het nieuwe bestaan vulden ze met het maken van kunstvoorwerpen, vaak figuren van speksteen.