Maak kennis met Lilian Tabois, specialist informatievaardigheden

Onderwijs in informatievaardigheden is een belangrijke bouwsteen bij het opbouwen van het kritisch denkvermogen dat studenten nodig zullen hebben in hun toekomstige loopbaan. Ontmoet Lilian Tabois en ontdek hoe de Universiteitsbibliotheek Groningen (UB) studenten en onderzoekers ondersteunt bij het ontwikkelen van hun informatievaardigheden.

"In een toenemend geglobaliseerd en digitaal academisch landschap is het belangrijk dat studenten en onderzoekers weten waar en hoe ze geloofwaardige bronnen kunnen vinden, hoe ze deze bronnen kritisch kunnen beoordelen en in hun academische werk kunnen opnemen."

Je bent informatiespecialist in het team onderwijsondersteuning van de UB. Kun je kort uitleggen wat informatievaardigheden zijn en waarom het belangrijk is voor studenten en onderzoekers?
Informatievaardigheid is het vermogen om informatie te identificeren, te vinden, te evalueren en te verwerken en om deze informatie op een verantwoorde manier te gebruiken. In een toenemend geglobaliseerd en digitaal academisch landschap is het belangrijk dat studenten en onderzoekers weten waar en hoe ze geloofwaardige bronnen kunnen vinden, hoe ze deze bronnen kritisch kunnen beoordelen en hoe ze deze bronnen in hun academische werk kunnen opnemen volgens de principes van wetenschappelijke integriteit. Onderwijs in informatievaardigheden is een belangrijk component bij het opbouwen van het kritisch denkvermogen dat de huidige generatie studenten nodig zal hebben in haar toekomstige loopbaan. Het is ook een belangrijke bouwsteen voor lifelong learning.

Hoe ondersteunen jullie studenten en onderzoekers?
We bieden informatievaardigheidstrainingen aan studenten en onderzoekers van alle faculteiten. Onze sessies zijn gericht op elk academisch niveau, van bachelorstudenten tot senior onderzoekers. Een van onze kernactiviteiten is het bibliotheekcollege. We leren studenten hoe en waar ze zelf literatuur kunnen vinden en hoe ze de betrouwbaarheid van wetenschappelijke informatie kunnen beoordelen. Onze colleges zijn vaak ingebed in het curriculum. We streven ernaar onze activiteiten af te stemmen op de schrijfopdrachten die de studenten voor hun kernmodules moeten maken. Op deze manier kunnen ze meteen hun nieuw verworven vaardigheden toepassen. Vooral voor eerstejaarsstudenten kan het zoeken naar academische bronnen soms ontmoedigend zijn, dus we proberen hen stap voor stap door dit proces te begeleiden. Het is heel bevredigend om te zien hoe studenten zelfvertrouwen krijgen in het navigeren door databases en het ontwikkelen van zoektermen waarmee ze relevante zoekresultaten van hoge kwaliteit krijgen voor hun onderzoeksprojecten.

We bieden ook één-op-één consulten voor promovendi en andere onderzoekers over het zoeken naar literatuur voor een systematic review. Hierbij geven we advies op maat en ondersteuning bij onderzoeksstrategieën die nodig zijn voor een systematic review.

We vernieuwen onze trainingen voortdurend en maken gebruik van zogeheten actieve onderwijsmethoden om de sessies interactiever te maken. Bovendien ontwikkelen we momenteel een e-learningmodule en een reeks kennisclips over informatievaardigheden en maken we een online handleiding over systematic reviews.

Hoe blijf je up-to-date in de steeds veranderende digitale leeromgeving?
Gelukkig zijn er veel mogelijkheden voor ons om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in ons vakgebied. We zijn bijvoorbeeld regelmatig in contact met andere Nederlandse universiteitsbibliotheken. Onlangs hebben we deelgenomen aan een landelijk seminar over best practices in informatievaardigheidstrainingen voor rechtenstudenten. Het was erg stimulerend om kennis en ideeën uit te wisselen en te zien hoe andere universiteiten hun trainingen organiseren. We nemen ook regelmatig deel aan conferenties, workshops en studiedagen en lezen de nieuwste literatuur over dit onderwerp.

Een belangrijk onderwerp dat we momenteel in de gaten houden, is de snelle ontwikkeling op het gebied van AI. Generatieve AI-tools zoals ChatGPT kunnen de manier waarop we informatie opvragen, verwerken en kritisch evalueren aanzienlijk veranderen. ChatGPT kan bijvoorbeeld onnauwkeurige of zelfs valse referenties genereren. Studenten hiervan bewust maken kan hen helpen om te navigeren in een wereld waarin het steeds moeilijker wordt om de geloofwaardigheid van een informatiebron in te schatten.

Zijn er online bronnen die studenten of onderzoekers kunnen gebruiken om hun informatievaardigheden te verbeteren?
Onze Library Guide Informatievaardigheden biedt een goed vertrekpunt voor het verbeteren van je informatievaardigheden. De vakspecifieke Library Guides bevatten een handig overzicht van relevante bronnen en bibliografische databases voor specifieke onderzoeksgebieden. Andere universiteitsbibliotheken bieden ook vaak bibliotheekgidsen aan over een breed scala aan onderwerpen, waarvan vele vrij online toegankelijk zijn. Bovendien bieden belangrijke bibliografische databases zoals APA PsycINFO, Web of Science en Scopus gratis handleidingen en andere trainingsmiddelen over hoe je op een effectieve en gestructureerde manier naar wetenschappelijke artikelen kunt zoeken.

Heb je vragen over informatievaardigheden(onderwijs)? Stel ze gerust aan onze experts via eduteam-library rug.nl.

Meer informatie:

• Library Guide Informatievaardigheden
• vakspecifieke Library Guides
• neem contact op met onze specialisten onderwijsondersteuning