Tentoonstelling: Professor Bert Röling – jurist, polemoloog en activist

De opening van het Rölinggebouw (de faculteit Rechtsgeleerdheid) was voor de Universiteitsbibliotheek (UB) aanleiding om de archieven van professor Bert Röling en het Polemologisch Instituut in te duiken. Dat leidde tot bijzondere ontdekkingen. Een kleine keuze uit de grote hoeveelheid materiaal is tot 5 januari te zien in de centrale hal van het Rölinggebouw.

In de kluis van de afdeling Bijzondere Collecties van de UB staan, rechts achterin, 75 lichtblauwe archiefdozen, netjes genummerd, in het gelid. Wie ze opent, treedt de wereld van professor Bert Röling binnen en raakt al snel onder de indruk van zijn bevlogenheid, idealisme en arbeidsethos.

De dozen omvatten stapels collegeaantekeningen Polemologie en Volkenrecht, in dat kenmerkende, bijna niet te ontcijferen handschrift, dat in strakke lijnen over het papier raast, alsof hij zich nooit tijd gunt letters netjes uit te schijven; getypte verslagen van vergaderingen met vele verbeteringen en aanvullingen in de kantlijn; voorbereidingen voor lezingen over de Verenigde Naties, Nieuw-Guinea, Pugwash, etnische minderheden, milieurecht, de vredesbeweging; krantenknipsels, brieven, kladblaadjes, manuscripten, voorbereidingen voor herzieningen, bijdragen aan symposia; de draaiboeken en fotoverslagen van een Teleac-cursus Polemologie en een reeks boeken, sommige voorzien van zijn naam en een jaartal op de titelpagina.

Het grootste deel van de bibliotheek van Röling, vermoedelijk afkomstig uit het voormalig Polemologisch Instituut, staat in het depot van de UB op de Zernikecampus. Uit de datering van een aantal boeken op de titelpagina (Tokio, kerst 1947 staat in een prachtig exemplaar van Indische overpeinzingen) blijkt dat ook zijn bibliotheek uit Tokio onderdak gevonden heeft bij de UB.

Op Rölings bureau in het Imperial Hotel te Tokio moeten ook rechtbankverslagen van het Tokyo Trial hebben gelegen. De UB is in het bezit van de documenten, gebundeld in kartonnen mappen, bijeengebonden met touwtjes en hier en daar door Röling voorzien van toelichting. Hij zou de enige rechter zijn geweest die alle 52.000 pagina’s had gelezen.

Zijn bekende ‘dissenting opinion’ is te zien in een van de vitrines, samen met foto’s en andere materialen uit het bezit van de UB. De presentatie omvat een kleine selectie in drie delen: Rechter in Tokio, Grondlegger van het Polemologisch Intituut en Internationaal vredeswetenschapper.