Diversiteitsmanagement

Wat is diversiteitsmanagement?

Als gevolg van de globalisering wordt onze samenleving steeds diverser. Dit leidt tot meer diversiteit in genderidentiteiten, capaciteiten, politieke overtuigingen en socio-economische statussen, maar ook in etnische achtergronden en religieuze overtuigingen. Als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen, zoals toenemende migratie en technologische vooruitgang, zijn openbare ruimten, werkplekken en zelfs onze huizen tegenwoordig ontmoetingsplaatsen voor diverse culturen en veel verschillende talen. Deze diversiteit is heel waardevol, maar kan ook uitdagingen opleveren.

Diversiteitsmanagement erkent dat mensen verschillende achtergronden hebben op het gebied van religie, gender, etniciteit, ras, socio-economische status en capaciteiten. De bijbehorende uitdagingen moeten op de juiste manier worden gemanaged. Daarbij valt te denken aan:

● interculturele communicatieproblemen
● culturele misverstanden
● tragere besluitvorming
● onrechtvaardige inclusie en ongelijke kansen
● discriminatie en uitsluiting
● onjuiste voorstelling van maatschappelijke groepen

Met behulp van de juiste diversiteitsmanagementstrategieën kunnen we diverse en inclusieve omgevingen creëren voor verschillende achtergronden, ervaringen en talenten. Hiervoor zijn vaardigheden op het gebied van leiderschap, effectieve communicatie, sensitiviteit, authenticiteit en beleidsvorming nodig.

Studenten die ’de opleiding Minorities & Multilingualism volgen, worden opgeleid tot diversiteitsmanagers die deze vaardigheden beheersen. Na afronding van het programma ben je een expert die meertalige en multiculturele organisaties en samenlevingen kan helpen hun diversiteit in te zetten als waardevolle resource en om te gaan met uitdagingen als non-inclusiviteit en ongelijke kansen. Op deze manier kunnen organisaties (zoals gemeentes, scholen en bedrijven) uitgroeien tot een duurzamere omgeving waarin diverse mensen kunnen slagen en samen kunnen werken aan succesvolle interculturele communicatie.

Soorten diversiteitsmanagement

Diversiteitsmanagement is een essentiële strategie in verschillende formele en informele omstandigheden. Een paar voorbeelden:

- Bedrijven: Hoe kunnen bedrijven een divers en inclusief personeelbestand opbouwen en in stand houden? Wat zijn de voordelen en nadelen van het introduceren van quota’s en welke andere methoden kunnen worden ingezet om ervoor te zorgen dat er ook daadwerkelijk aan diversiteit wordt gewerkt?

- Overheidsinstellingen: Hoe kunnen overheden, ministeries en overheidsinstanties een inclusieve samenleving creëren en sociale ongelijkheid in al haar vormen tot een minimum beperken?

- Ngo’s: Hoe kunnen ngo’s samenwerken met overheden en bedrijven om racisme en discriminatie te bestrijden, voorbeelden op het gebied van interculturele communicatie te bevorderen en de voordelen van een multiculturele en meertalige samenleving beter duidelijk te maken?

- Onderwijs: Hoe kunnen scholen en lerarenopleidingen een inclusieve omgeving creëren en alle studenten gelijke kansen bieden?

- Culturele instellingen (zoals musea, theatergezelschappen, festivals): Hoe kan bij het beheer van een collectie rekening worden gehouden met de behoeften en verwachtingen van alle bezoekers? Hoe kunnen culturele voorstellingen de standpunten van diverse groepen vertegenwoordigen?

Twee relevante voorbeelden:

● De Nederlandse overheid stelt dat haar diversiteitsbeleid aandacht besteedt aan: het aannemen en door laten stromen van medewerkers, het behouden van medewerkers met een niet-westerse achtergrond, en het creëren van bewustzijn en het voorkomen van (onbewuste) vooroordelen. Een duidelijk actiepunt is het streven naar minimaal 33% vrouwen in topfuncties.

● Het Rijksmuseum in Amsterdam erkent zijn verantwoordelijkheid om een museum te zijn dat iedereen aanspreekt en wil actief gebruikmaken van de kracht van diversiteit en pluraliteit. Om dit te bereiken, zet het museum strategieën in als: deelnemen aan programma’s voor Nederlands als tweede taal, prikkelarme avondopenstellingen, de aanstelling van een diversiteitsmanager, een multimediatoer over het koloniale verleden van Nederland en samenwerken met organisaties die zich bezighouden met diversiteit.

Implementeren van diversiteitsmanagement

Effectief en inclusief diversiteitsmanagement is een strategie die niet alleen de vereiste gelijkheid en vertegenwoordiging van de samenleving garandeert binnen een organisatie of omgeving, het heeft ook een positieve invloed op prestaties en participatie, stimuleert innovatie, helpt organisaties en gemeenschappen te groeien, en heeft een positief effect op de organisatie en op de tevredenheid en het welzijn van de leden van de gemeenschap. Als gevolg van globaliseringsbewegingen en de toename in digitale communicatievormen (mede door de COVID-19-pandemie) zijn vaardigheden op het gebied van diversiteitsmanagement wereldwijd essentieel geworden.

Diversiteitsmanagement in de opleiding Minorities & Multilingualism

De opleiding Minorities & Multilingualism leidt je op tot diversiteits- en inclusiemanager. In het eerste jaar doe je basiskennis en ervaring op over minderheden en meertaligheid, in het tweede jaar leer je hoe je onderzoek doet naar diversiteitskwesties en in het derde jaar word je een expert op het gebied van diversiteitskwesties. Je kennis en vaardigheden komen in het derde jaar samen in het vak Diversity Management.

Tweede jaar: Into the Local Laboratory: Cultural Heritage

Cultureel erfgoed ontstaat in relatie tot religieuze processen, machtsstructuren, identiteitsvorming, toerisme en economische ontwikkelingen. Cultureel erfgoed werd in het verleden vaak gebruikt om minderheidsgroepen een dominante cultuur op te leggen, maar wordt tegenwoordig ook steeds meer door minderheden gebruikt om hun tradities en identiteit te presenteren, veilig te stellen en soms zelfs te versterken. Tijdens het vak leer je niet alleen de theorieën en methoden om cultureel erfgoed te bestuderen, maar neem je ook deel aan interessante en leuke excursies naar historische plekken in Groningen, Friesland en Drenthe, werk je aan je schrijfvaardigheid (met uitgebreide feedback op je teksten) en ontwikkel je vaardigheden in het opzetten van en rapporteren over onderzoeksprojecten. Ten slotte leer je hoe je beleidsadviezen opstelt voor culturele organisaties, musea en gemeenten over hoe om te gaan met culturele diversiteit.

Tweede jaar: Into the Local Laboratory: Language

Vraag: welke taal wordt in het noorden van Nederland gesproken? Antwoord: Nederlands? Correct. Maar in het noorden van Nederland worden nog veel meer talen gesproken. In de tweetalige provincie Friesland wordt uiteraard Fries gesproken, de tweede officiële taal van Nederland. Maar er bestaan ook regionale talen zoals het Gronings en het Drents, en er worden verschillende talen gesproken door migranten, expats en vluchtelingen. Het meertalige noorden fungeert voor dit vak als ons laboratorium. We bespreken hoe meertaligheid zich verhoudt tot, bijvoorbeeld, ouder worden, gezondheidszorg en armoede. Dit is een heel praktisch vak: je leert hoe je video’s maakt, hoe je rondetafelgesprekken over bepaalde onderwerpen organiseert en hoe je een scriptie schrijft. We trekken erop uit in de drie noordelijke provincies (Drenthe, Friesland of Groningen), waarna je zelf in het lokale laboratorium je eigen veldwerk uitvoert!

Derde jaar: Diversity in Education

In dit vak leer je meer over zowel de theorie als de empirische praktijk van het multidisciplinaire onderwerp ‘diversiteit in het onderwijs’. De focus ligt op linguïstiek en culturele diversiteit, en op de wisselwerking tussen beide onderwerpen vanuit een grensoverschrijdend perspectief. Colleges over verschillende onderwerpen geven een overzicht van de nieuwste theorieën en empirische resultaten over de belangrijkste aspecten van dit onderwerp. Je doet praktische kennis op over hoe je verschillende onderwerpen op het gebied van diversiteit kunt presenteren in het onderwijs en er onderzoek naar kunt doen. Verder leer je hoe je beleidsadviezen schrijft voor onderwijsinstellingen.

Derde jaar: M&M Diversity Management

Dit vak gaat over interculturele ontmoetingen en hoe je hiermee om moet gaan. In dit vak kijk je naar het academische vakgebied interculturele communicatie, dat ontmoetingen tussen verschillenden wereldbeelden onderzoekt. Je schrijft een scriptie over een onderwerp dat hieraan gerelateerd is. Je gaat je ook praktisch bezighouden met diversiteitsmanagement in gesimuleerde interculturele ontmoetingen waarin je de rol hebt van een culturele consultant die een communicatieprobleem binnen een interculturele setting moet oplossen. Hiervoor leer je je presentatievaardigheden verder ontwikkelen en bereid je een workshop voor over een onderwerp op het gebied van interculturele communicatie.

Voorbeelden van functies en stagemogelijkheden

Diversiteitsmanagement is een nieuw vakgebied en er zijn verschillende vacatures voor studenten en afgestudeerden die gespecialiseerd zijn in diversiteitskwesties en interculturele communicatie.

Tijdens je studie kun je een stage overwegen bij een bedrijf als Accenture. Dit consultancybedrijf is op zoek naar een stagiair die ontwikkelingsprojecten op het gebied van werving en leiderschap kan leiden, evenementen en workshops voor de interne diversiteitsgemeenschappen kan organiseren, het inclusiviteits- en diversiteitsbeleid van het bedrijf kan versterken en relaties kan onderhouden met de verschillende stakeholders.

Na je afstuderen zijn er verschillende carrièremogelijkheden in consultancy of beleidsvorming. Ziektekostenverzekeraar VGZ is bijvoorbeeld op zoek naar een academicus met relevante expertise en werkervaring op het gebied van diversiteit en inclusiviteit. Als specialist diversiteit en inclusiviteit werk je bij dit bedrijf aan het implementeren van een culturele transformatie van de hele organisatie, waarbij de focus ligt op gender, werkgelegenheid, culturele diversiteit, LHBTIQ+ en leeftijdsdiversiteit.