‘Ik miste het avontuurlijke van de journalistiek’

Lidian Boelens, 31 jaar, werkt als freelance journalist voor onder andere Sikkom en RTV-Drenthe. ‘De studie gaf mijn schrijfvaardigheid een boost.’

Door: Douwe Wilts

Na een studie journalistiek aan Windesheim en de VU koos Lidian Boelens voor Nederlands in Groningen. Ze voltooide de bachelor en de master. Tegenwoordig werkt ze voor onder andere Sikkom en RTV-Drenthe. Ik ben benieuwd waarom ze voor Nederlands heeft gekozen en naar wat die studie haar brengt in haar werk. Ik spreek haar in een café aan de Vismarkt.

Je studeerde journalistiek aan Windesheim en volgde een premaster daarin aan de VU. Waarom heb je de overstap gemaakt van de journalistiek naar Nederlands in Groningen?

‘De opleiding journalistiek aan Windesheim was erg praktisch. Dat was ontzettend leuk, maar ik miste wel de intellectuele uitdaging. Terwijl ik vervolgens de premaster journalistiek aan de VU volgde, vroeg ik mij af wat ik aan een universitaire master journalistiek had. Met mijn diploma van Windesheim op zak, kon ik immers al journalist worden.

Ik kom uit het Drentse Annen, had veel vrienden in Groningen (en mijn vriend woonde in Groningen) en daarom wilde ik graag deze kant opkomen. Daar komt bij dat ik op de havo een heel leuke docent Nederlands had en het idee om Nederlands te studeren, is altijd blijven hangen.

Omdat het mijn tweede studie was, betaalde ik het volle pond en daarvoor moest ik lenen. Om mijn studieschuld beheersbaar te houden, wilde ik koste wat kost alle vakken in één keer halen en heb ik de bachelor in twee jaar gedaan in plaats van drie. Hiervoor volgde ik elk semester een en soms twee extra vakken. Ik was een zeer serieuze student en legde de lat voor mijzelf erg hoog. Dat heeft mij wel wat stress opgeleverd. Maar voorop staat dat ik het een boeiende studie vond.’

Had je al een duidelijk beeld van wat je wilde worden toen je Nederlands ging studeren?

‘Voor mijn studie journalistiek aan Windesheim liep ik stage bij het Dagblad van het Noorden. In die tijd vielen daar veel ontslagen en dat maakte mij onzeker over mijn slagingskansen binnen de journalistiek. Misschien lag daarin nog wel een andere reden om Nederlands te studeren: ik wilde mijn kansen op de arbeidsmarkt vergroten. De master neerlandistiek bood mij ook de mogelijkheid om aan de slag te gaan bij een uitgeverij of in het onderwijs. Zo liep ik tijdens de master stage bij Stichting Leerplanontwikkeling. Ik had het daar ontzettend naar mijn zin, maar ik miste het avontuur dat ik in de journalistiek wel vond.’

Tegenwoordig werk je voor Sikkom en RTV-Drenthe. Hoe zien je werkzaamheden eruit?

‘Als freelancer werk ik doorgaans zo’n zestien uur in de week voor Sikkom en twee of drie dagen voor RTV-Drenthe. Meestal werk ik de eerste helft van de week voor Sikkom en de tweede helft van de week voor RTV Drenthe. En af en toe maak ik tijd voor wat andere leuke klussen.

Hoofdredacteur Willem Groeneveld werkt vrijwel zeven dagen in de week voor Sikkom en samen met drie andere freelancers ondersteun ik hem. Op maandag en dinsdag zorgen Willem en ik voor Sikkom. Voorzover we dan niet de deur uit hoeven voor een artikel, werken we vanuit huis. We zijn telefonisch voortdurend met elkaar in overleg over wie wat doet. Meestal gebeurt er zoveel in de stad dat we Sikkom makkelijk gevuld kunnen houden. Soms gaan we de straat op om leuke quotes van dronken studenten te scoren of krijgen we een tip in onze inbox. Tijdens onze redactievergadering op woensdagmiddag bespreken we de stand van zaken.

Bij RTV-Drenthe gaat het er iets anders aan toe. Daar rijd ik ‘s morgens heen voor de redactievergadering en dan bespreken we met elkaar of we nog leuke ideeën hebben voor artikelen, online-videos of radio- of tv-reportages. Ik woon niet in Drenthe en ben zodoende iets minder goed op de hoogte van wat daar speelt. Meestal stuurt de redactie mij dan ook op pad met een leuk idee voor een lange online video of tv-reportage van twee minuten. Als ik iets voor tv maak, schrijf ik eerst een strak script en mijn voice-overs. Daarna ga ik op pad. Als alles op beeld staat, rijd ik terug naar de redactie en dan moet ik in een uur zo’n item van twee minuten in elkaar flansen. Het is dan verdomd handig om een strak script te hebben.’

Recent publiceerde je samen met een collega bij de UKrant een artikel over de uitbuiting van internationale studenten in de Groningse horeca. Hoe is dat artikel tot stand gekomen?

‘Het begon met een tip in de inbox van Sikkom van een internationale student die zijn beklag deed over wat hij als medewerker bij een Gronings restaurant had meegemaakt. De horeca is voor ons een belangrijk onderwerp, maar we schrijven wel in het Nederlands en we hebben weinig internationale studenten in onze achterban. Ik heb daarom in overleg met Willem onze collega’s van de UKrant benaderd en zo is een samenwerking ontstaan.

Allereerst hebben we een enquête ontworpen om internationale studenten te bevragen over uitbuiting in het werk. Daarop kregen we reacties binnen van een groot aantal studenten en 21 van hen hebben we geïnterviewd. Daaruit ontstond een gitzwart beeld: internationals die tot twee keer toe werden ontslagen via What’s App, die hun hele hoofd in het frituurvet stopten voor extra geld of werden aangerand door hun leidinggevende.

Met dat artikel hadden we veel impact en dat deed ons goed. Na publicatie zei de verantwoordelijk wethouder van Groningen dat er wat aan moest gebeuren en er zijn zelfs Kamervragen over gesteld.

De laatste tijd is er veel te doen over de dreiging die journalisten ervaren. Zo zijn er molotovcocktails naar binnen gegooid bij Willem Groeneveld. Ervaar jij zelf ook dreiging?

‘Ik denk dat ieder weldenkend mens het met mij eens is dat iedereen moet kunnen schrijven wat die wil, zolang het niet beledigend is. Het verbaast mij soms wat mensen elkaar aan willen doen. Regelmatig zie ik in de inbox van Sikkom bedreigingen binnenkomen, meestal gericht aan Willem. Als ik in zo’n mate en met zo’n intensiteit zou worden bedreigd als Willem, was ik er allang mee gestopt, maar gelukkig is dat niet het geval. Ik heb heel veel respect voor Willem dat hij doorgaat, ondanks alles.

Maar met betrekking tot het artikel over de uitbuiting van internationale studenten in de Groningse horeca heb ik nog wel het een en ander meegemaakt. Ik had een voorverhaal gemaakt en dat stuurde ik op naar de betrokken restauranteigenaar. Hij heeft mij toen uitgenodigd in zijn restaurant. Daar heeft hij mij twee en een halfuur onder druk gezet om het artikel niet te publiceren. Dat was niet fijn.’

Welke lessen die je in je studie hebt geleerd, pas je nog steeds toe in de praktijk?

‘Voordat ik Nederlands studeerde, kon ik natuurlijk al behoorlijk schrijven. Ik had immers journalistiek gestudeerd aan Windesheim en stage gelopen bij het Dagblad van het Noorden. Toch denk ik dat juist mijn schrijfvaardigheid door de studie een enorme boost heeft gekregen. Tot dan toe was ik voornamelijk bezig met journalistiek schrijven, waarbij ik veel oog had voor hoe ik de lezer mijn verhaal in moest trekken. Tijdens mijn studie kreeg ik onderwijs in vele andere schrijfstijlen. Ook heb ik in mijn studie veel geleerd over retorica en het herkennen en toepassen van stijlfiguren. Met elkaar maakt het dat ik mijn toon makkelijk kan aanpassen aan de wensen van mijn opdrachtgever; voor Sikkom gebruik ik bijvoorbeeld veel bijvoeglijke naamwoorden en is mijn stijl veel losser en directer, terwijl mijn stijl voor RTV-Drenthe een stuk strakker en formeler is.’

Terwijl ik de koffie en thee afreken, laat ik ons gesprek nog eens door mijn hoofd glijden. Als journalist moet je dus geïnteresseerd zijn in kleine avonturen, zonder terug te deinzen voor grote onthullingen. Dat maakt het werk afwisselend en uitdagend.