Onderzoek sociaal kwetsbare jongeren

Werkpakketleider: Baudewijntje Kreukels (Amsterdam UMC, locatie VUmc).

Deelnemers: Thomas Steensma en Marijke Bremmer (Amsterdam UMC, locatie VUmc), Henny Bos (Universiteit van Amsterdam), Laura Baams, Diana van Bergen en Mandy Gijzen (Universiteit van Groningen), Gea Schouten (GGD Rotterdam-Rijnmond) en Sanne Rasing (STORM-aanpak).

Adviseurs: Ole Bolluijt (Transvisie), Tim de Jong (Steunpunt Gendervragen), Ostara de Jager-Bes en Anne Frederiks-Franssen (Rotterdam University of Applied Sciences), John de Wit (Universiteit Utrecht), Özlem Eylem (Webster University Leiden), Rory O’Connor (Universiteit van Glasgow) en ervaringsdeskundigen (Trimbos).

Inleiding
In dit werkpakket onderzoeken we in bestaande datasets aanknopingspunten voor het voorkomen en verminderen van suïcidaal gedrag en gedachten bij kwetsbare jongeren. Kwetsbaarheden onder jongeren kunnen voortkomen uit maatschappelijke, sociaal-economische en culturele verschillen en de gevolgen van de daaruit voortkomende ongelijkheid en marginalisering voor hun mentale welzijn. Jongeren die vaker last hebben van suïcidaliteit dan leeftijdsgenoten zijn lhbt+ jongeren, jongeren met een migrantenherkomst en jongeren met ouders met een psychiatrische aandoening.

Doelstellingen

Met het onderzoek in dit werkpakket trachten we beter te begrijpen welke sociaal-culturele en interpersoonlijke beschermende of weerbaarheidsfactoren geassocieerd zijn met suïcidaliteit en/of hun wisselwerking met interpersoonlijke en individuele factoren.

Dit doen we in vier subprojecten die gericht zijn op:

1. Transgender en genderdiverse jongeren
2. Biseksuele jongeren (Bi+ jongeren)
3. Jongeren met een migrantenherkomst
4. Jongeren met een ouder met een psychiatrische aandoening of verslaving

Aanpak

Met analyses van bestaande datasets van Amsterdam UMC (transgender en genderdiverse jongeren), Rijksuniversiteit Groningen (biseksuele jongeren), de GGD Rotterdam-Rijnmond (jongeren met een migrantenherkomst) en Lifelines (jongeren met een ouder met een psychiatrische aandoening of verslaving) worden per groep beschermende en weerbaarheidsfactoren in kaart gebracht. Vanuit deze bevindingen zullen aanbevelingen worden gedaan voor de implementatieprojecten van het consortium.

Output

• drie open access artikelen over sociaal-culturele en interpersoonlijke beschermende factoren voor suïcidaliteit onder lhbt+ jongeren (transgender/biseksuele jongeren)
• een protocol en interviewinstrument voor een onderzoek bij nabestaanden van transgender personen die door zelfdoding zijn overleden
• twee open access artikelen over beschermende en risicofactoren bij suïcidaliteit onder jongeren met een migrantenachtergrond
• één open access wetenschappelijk artikel over factoren die bescherming of herstel van suïcidaliteit mogelijk maken bij kinderen met ouders met een psychische aandoening

Kennisoverdracht- en verspreiding

• Bijdragen aan symposium en interdisciplinaire Summerschool
• Congrespresentaties
• Updates via nieuwbrief en website dmv toegankelijke samenvattingen en infographics

De organisaties

De organisaties die betrokken zijn binnen het Consortium Suïcidepreventie in het Sociaal Domein.

Werkpakketleider: Sanne Rasing (GGZ Oost Brabant).

Deelnemers: Sanne Rasing en Kristel Jeniskens (GGZ Oost Brabant), Diana van Bergen, Sanne Parlevliet, Kim Setkowski en Mandy Gijzen (Rijksuniversiteit Groningen), Marieke van Zwaansdijk (Trimbos).

Adviseurs: Marianne Kathmann (Gemeente Rotterdam), Celesta Kasper (NJR Hoofdzaken), Kathelijne van Dongen (Bureau Binding en Betekenis), Mike Leijsius (Regius College Schagen), Katja van den Eijnden (Present 24/7), Ostara de Jager-Bes en Anne Frederiks (Rotterdam University of Applied Sciences), Jorine de Muijnck (COC Groningen & Drenthe), Stefanie Abrahamse (Jeugdzorg Nederland) en Judith Hooydonk (JongWijs).

Inleiding
Onderzoek naar geschikte preventieve interventies en de effectiviteit van preventieve interventies om suïcidaliteit onder jongeren en kwetsbare jongeren te verminderen bevindt zich nog in de kinderschoenen.

Doelstellingen
Het werkpakket draagt bij aan 1) Het vaststellen, samen met partners in het sociale domein, hoe samengevoegde empirische kennis van socioculturele, interpersoonlijke en individuele beschermende factoren de implementatie van een zelfmoordpreventiekader voor kwetsbare jeugdgroepen zou kunnen vergemakkelijken, en 2) het verkrijgen van gedetailleerde kennis over de bevorderende en belemmerende factoren van zelfmoordpreventie-interventies bij kwetsbare jeugd in zelfmoordpreventieprojecten.

Aanpak

1. Kwalitatief onderzoek naar de barrières en bevorderende factoren bij de implementatie van schoolgebaseerde programma's voor een beter mentaal gezondheidsbewustzijn.
2. Kwalitatief onderzoek naar best practices rond didactische en pedagogische benaderingen van leraren die werken met een LHBT+ empathieprogramma, dat bestaat uit een lesbundel met literatuur over liefde en gender bij het schoolvak Nederlands en hoe worden deze benaderingen door henzelf en de n in hun klassen geëvalueerd.
3. Kwalitatief en kwantitatief onderzoek dat identificeert welke praktische producten jongeren met ouders met een psychische aandoening helpt te herstellen van suïcidaliteit of hiertegen te beschermen.

Output

• School-based Mental Health Programs

• Overzicht van de bevorderende factoren en barrières bij de implementatie van schoolprogramma’s voor verbeterde mentale gezondheidsvaardigheden.
• Evaluatie van implementatiestrategieën voor schoolprogramma’s gericht op betere mentale gezondheidsvaardigheden.
  

LGBT+ Empathy Program

• Aangepaste versie van het Docentenhandboek, inclusief bevindingen van de evaluatie.
• Artikel over, en presentatie van het LHBT+ empathieprogramma en de evaluatie van de implementatie op onderwijsconferenties.
• Korte, toegankelijke versie van het artikel (punt 3) in het Nederlands, gepubliceerd in een vakblad voor Nederlandse docenten.
  

Kinderen van ouders met een psychiatrische aandoening of verslaving

• Factsheet en folder met uitleg over beschermende en risicofactoren voor suïcidaliteit onder kinderen van ouders met een psychiatrische aandoening of verslaving

Kennisoverdracht- en verspreiding
De resultaten worden verspreid via wetenschappelijke artikelen, presentaties op internationale conferenties, en praktische handboeken voor scholen en jeugdzorgorganisaties, zodat de kennis breder kan worden toegepast in de praktijk.

De organisaties