Skip to ContentSkip to Navigation

Turning the kaleidoscope

multiple enactments of professional autonomy in early childhood education
Promotie:dr. M.G. oosterhoff
Wanneer:01 april 2021
Aanvang:14:30
Promotor:prof. dr. A.E.M.G. (Alexander) Minnaert
Copromotors:dr. C.E. Oenema-Mostert, dr. T. Thompson
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Turning the kaleidoscope

Geef een andere draai aan de regulering van onderwijs aan jonge kinderen

Veel leerkrachten in de eerste twee groepen van het basisonderwijs voelen zich door hun omgeving belemmerd bij het uitvoeren van hun werk volgens hun eigen professionele opvattingen. Arda Oosterhoff heeft de invloed vanuit de schoolomgeving op de professionele autonomie van kleuterleerkrachten onderzocht. Haar onderzoek illustreert de huidige tendens tot externe input- en outputregulering, die gebaseerd is op een technische opvatting van onderwijskwaliteit. Het onderzoek toont ook de negatieve gevolgen van deze trend voor het onderwijs aan jonge kinderen en voor het welbevinden van leerkrachten.

De resultaten laten zien dat veel verschillende actoren, zowel menselijke als niet-menselijke, op complexe en onderling samenhangende manieren invloed uitoefenen op de professionele autonomie van de leerkracht. In het onderzoek komen enkele concrete aanbevelingen naar voren. Schoolleiders kunnen vanwege hun positie tussen de overheid en de werkvloer een belangrijke rol spelen om de balans tussen externe regelgeving en autonomie van de leerkracht - letterlijk - gezond te houden. Lerarenopleidingen zouden meer aandacht moeten besteden aan het ontwikkelen van specifieke expertise op het gebied van de pedagogiek van het jonge kind en meer expliciete aandacht kunnen schenken aan de ontwikkeling van agency van aankomende leerkrachten.

Vanwege de complexe dynamiek van professionele onderwijspraktijk biedt geen van deze aanbevelingen echter een enkelvoudige oplossing. Behalve de aanbevelingen voor het management en de lerarenopleiding lijkt het vooral belangrijk de complexiteit van de onderwijspraktijk en verscheidenheid aan invloeden daarin te erkennen. De kwaliteit van het onderwijsproces en het effect van het onderwijs kan op veel verschillende manieren worden beoordeeld. Het huidige, eenzijdig technische discours brengt het risico met zich mee dat wat zich in cijfers uit laat drukken belangrijker wordt dan wat minder goed kwantificeerbaar is. De specifieke expertise van leerkrachten zou serieus moeten worden ingezet bij het evalueren van leerresultaten en het optimaliseren van onderwijskwaliteit.