Wild fruits

De waarde van het bespreken van conflicten voor het onderwijs

Conflicten worden vaak zowel verkeerd, als eenzijdig opgevat, waaraan de media bijdragen. Het onderzoek van Jan Pouwels laat zien dat conflicten een belangrijke positieve en constructieve kracht kunnen zijn en eigenlijk onmisbaar zijn voor sommige fundamentele aspecten van elk onderwijs: zoals het leren denken, het activeren van verbeeldingskracht en het steun geven en bijdragen aan sociale verandering. Dat kan ook gericht zijn op emancipatie van minderheden en onderdrukte groepen en het versterken van rechtvaardigheid in de samenleving.

Het bespreken van conflicten over sociale en culturele kwesties in de samenleving kan leiden tot problemen op scholen. Sommige geleerden beweren zelfs dat het meeste onderwijs expliciet is ontworpen om de conflicten over kwesties juist te verdoezelen of te minimaliseren. Maar zou het ook kunnen dat conflicten juist een zeer positieve en krachtige bijdrage kunnen leveren aan het leren en de ontwikkeling van kinderen en mensen? Zouden we niet juist de conflicten over kwesties die ons verdelen moeten omarmen voor onderwijs en leren?

Daarom voerde Pouwels een zorgvuldige en gedetailleerde analyse uit van de baanbrekende sleuteltekst van vier beroemde onderwijsfilosofen. De resultaten van het onderzoek, vastgelegd in vier afzonderlijke internationale publicaties, laten zien dat er enerzijds een traditie is van het vermijden van conflicten, zoals het geval is bij Rousseau. Maar anderzijds betogen Dewey, Tagore en Freire dat conflicten noodzakelijk en voorwaardelijk zijn voor het denken, de verbeelding en verandering. De resultaten van het onderzoek worden geplaatst in een traditie van de kritische pedagogie en in een extra hoofdstuk worden de mogelijkheden voor de onderwijspraktijk, dat wil zeggen om te profiteren van de educatieve kracht van conflicten, in detail besproken. Conflicten zijn enorm waardevol voor het onderwijs.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/ba17aecb-bc2e-4514-8ec9-5cb0c3c09f45