The autonomy challenge

Vijf manieren om negatieve gevolgen van (te) veel autonomie te voorkomen

In de huidige maatschappij ligt er een sterke nadruk op autonomie: het maken van je eigen keuzes, het hebben van veel opties en eindeloze mogelijkheden. De algemene aanname is dat meer opties en meer keuzevrijheid beter is. In haar proefschrift beargumenteert Nieke Lemmen dat dit niet altijd het geval is en geeft vijf manieren om daarmee om te gaan.

Een voorbeeld zijn de vele apps voor smartphones, waarvan bijna iedereen er meer dan 60 op de smartphone heeft staan. Ooit was je ervan overtuigd dat deze apps nodig te hebben. Als je echter bedenkt hoeveel daarvan je actief gebruikt, zijn het er waarschijnlijk niet meer dan 15. Het illustreert dat we ons over het algemeen aangetrokken voelen tot het hebben van veel opties, ook al gebruiken we ze vaak niet. Sterker nog, het hebben van veel opties en mogelijkheden kan negatieve gevolgen hebben, zoals frustratie die ontstaat wanneer er door een doolhof van apps genavigeerd moet worden, een tekort aan telefoonopslag of een trager functionerende smartphone. Waarom hebben mensen deze voorkeur voor veel opties en mogelijkheden, ook al lijken ze veel van deze opties niet te gebruiken, en ondanks dat dit uiteindelijk negatieve gevolgen kan hebben?

Een hoge mate van autonomie kan dus negatieve gevolgen hebben voor zowel individuen (keuzestress en frustratie) als voor de samenleving als geheel (gedrag dat schadelijk is voor het milieu). Lemmens heeft vijf manieren geïdentificeerd om de kans dat dergelijke negatieve gevolgen optreden te verminderen, zonder dat het gevoel van autonomie geschaad wordt:

• Mensen de negatieve consequenties van een hoge mate van autonomie laten ervaren.
• Mensen voorafgaand aan de aanschaf van een apparaat na te laten denken over de nadelige consequenties van een hoge mate van autonomie.
• Mensen aansporen om goed na te denken over hoeveel autonomie ze ergens over willen hebben en deze keuze zo inkaderen dat het gevoel ontstaat dat men meer, in plaats van minder, autonomie krijgt.
• Een gevoel van autonomie teweegbrengen door default opties aan te bieden, die de potentiële frustratie door het moeten instellen van veel opties vermindert.
• Mensen bewust maken of na te laten denken over het belang van extern opgelegde gedragsregels, door argumenten te geven die het belang van de regel en het gewenste gedrag verklaren, of door mensen te vragen zelf redenen te geven voor het belang van de regel en het gedrag.

Deze strategieën komen mensen tegemoet in hun behoefte aan autonomie, terwijl ze ook gesteund worden in het maken van keuzes met positieve gevolgen voor henzelf en de maatschappij.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/ff37c7b1-8a89-41d3-93d2-9beecf20c887