The control imperative

Waarom sommige managers willen reorganiseren en andere juist niet

Fernando Nieto Morales deed onderzoek naar reorganisaties bij zowel private ondernemingen als overheidsdiensten in Nederland en Mexico met gegevens uit enquêtes, interviews en archieven. In zijn proefschrift geeft hij antwoord op onder meer de volgende vragen: Waarom initiëren sommige managers reorganisaties, terwijl andere deze juist vermijden? Wat is nodig om een reorganisatie door te voeren wanneer er geen budget voor bestaat? Hebben veranderingen in de publieke sector daadwerkelijk geleid tot meer flexibiliteit en een groter aanpassingsvermogen van deze organisaties?

Waarom beginnen sommige managers met enthousiasme aan een reorganisatie, terwijl anderen deze juist vermijden? Controle blijkt hierbij het toverwoord te zijn. Managers starten echter niet noodzakelijkerwijs reorganisaties omdat ze de controle hebben, zoals doorgaans wordt aangenomen. Volgens Nieto Morales is het waarschijnlijker dat ze reorganiseren vanwege een gebrek aan controle. Dit houdt volgens hem in dat managers die een gebrek aan controle waarnemen een grotere kans hebben om te gaan reorganiseren, terwijl zij die zich wel in controle zien zich waarschijnlijk zullen verzetten tegen veranderingen.

Behoefte aan controle kan belangrijke consequenties hebben voor het implementeren van veranderingen in de publieke sector. De studie van Nieto Morales naar een bestuurlijke hervorming van de Mexicaanse overheid laat zien dat managers soms coördinatie moeten opofferen om naleving van regels te verkrijgen.

Het reorganiseren van de overheid vereist niet noodzakelijkerwijs grote hoeveelheden financiële middelen. Nieto Morales laat zien dat de rol van financiële middelen in de zorgvuldige uitvoering van reorganisaties verre van eenvoudig is en bovendien afhankelijk van combinaties van kenmerken van publieke organisaties.

Nieto Morales concludeert verder nog dat er vanaf de jaren 1990 minder verschil ontstaat tussen publieke en private organisaties, althans in Nederland. Cruciale verschillen blijven echter bestaan. Zo kan meer autonomie voor publieke managers zorgen voor meer verandering, vergeleken met managers in de private sector. Dit suggereert volgens de onderzoeker dat de algemeen aanvaarde zienswijze op publieke organisaties als rigide deels ongefundeerd is.

Fernando Nieto Morales deed zijn promotieonderzoek, gefinancierd door NWO, bij het Interuniversitair Centrum voor Sociaal-Wetenschappelijke Theorievorming en Methodenontwikkeling (ICS) Inmiddels is hij terug naar zijn vaderland als onderzoeker bij El Colegio de México.

Proefschrift: http://irs.ub.rug.nl/ppn/389107948