The eco-evo-devo of stickleback personalities
Promotie: | J.R.L. (Jakob) Gismann, MSc |
Wanneer: | 07 januari 2025 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | prof. dr. F.J. (Franjo) Weissing, dr. A.G.G. (Ton) Groothuis |
Copromotor: | M. (Marion) Nicolaus, PhD |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Science and Engineering |
Persoonlijkheidsvariatie bij driedoornige stekelbaarzen
De term 'dierlijke persoonlijkheid' verwijst naar het fenomeen dat in vrijwel alle diersoorten individuen systematisch en consequent verschillen in hun gedrag. Deze verschillen kunnen belangrijke eco-evolutionaire implicaties hebben. In zijn promotieonderzoek bestudeerde Jakob Gismann persoonlijkheidsvariatie bij driedoornige stekelbaarzen vanuit een ecologisch, evolutionair en integratief ontwikkelingsperspectief. Omdat gecontroleerde veldexperimenten in aquatische omgevingen moeilijk uit te voeren zijn en gedrag onder laboratoriumomstandigheden vaak ecologische validiteit mist, heeft hij een seminatuurlijk experimenteel mesokosmossysteem ontwikkeld waarin grote groepen stekelbaarzen individueel konden worden gevolgd over langere tijdsperioden.
Gismann: ‘In een aantal experimenten onderzochten we hoe sociale en ecologische omstandigheden gedrag over verschillende tijdschalen kunnen beïnvloeden en hoe persoonlijkheidsverschillen op hun beurt ecologische processen kunnen beïnvloeden. We toonden aan dat een korte geschiedenis van isolatie (~60 jaar) voldoende was om divergentie in bewegingsgedrag tussen twee stekelbaarspopulaties te induceren en dat het gedrag van individuen beïnvloed kan worden door de samenstelling van hun sociale groep, maar in mindere mate dan vaak wordt geconcludeerd uit laboratoriumstudies. We onderzochten ook de gevolgen van persoonlijkheidsvariatie voor verspreiding en ontdekten dat bepaalde persoonlijkheidstypes beweging en vestiging in nieuwe omgevingen kunnen vergemakkelijken. Bovendien vonden we dat sociale omgevingsomstandigheden die vroeg in het leven worden ervaren, invloed kunnen hebben op sociale associaties later in het leven.’