De woningcrisis is voor velen een van de belangrijkste onderwerpen tijdens deze verkiezingen

Er is een groot tekort aan betaalbare woonruimte. Hierbij is een grote kloof tussen de Randstad en de regio, vooral voor starters. Dit beeld schetste Michiel Daams (universitair docent vastgoedmarkt aan de RUG) aan het begin van deze ronde. VVD, NSC, SP en GroenLinks-PvdA debatteren met elkaar over hoe ze doorstroom op de woningmarkt kunnen bevorderen. Hoe gaan de partijen de mensen helpen die bovenmodaal verdienen, maar ‘vastzitten’ in een sociale huurwoning en het niet lukt om te kopen?

NSC-vertegenwoordiger Olger van Dijk begrijpt de frustratie over de vastzittende woningmarkt en belooft eraan te werken. NSC wil aan de aanbodkant ingrijpen door de vraag te verminderen via beperking van migratie en tegelijkertijd meer woningen betaalbaar en snel te bouwen. Een concrete oplossing in het programma is het uitbreiden van het gereguleerde gebied in de huursector, waardoor de prijzen kunnen dalen en het aanbod aanzienlijk wordt vergroot, met het doel om de gewenste woning meer betaalbaar te maken voor degenen die het nodig hebben.

VVD-vertegenwoordiger Aukje de Vries benadrukt overeenkomsten en pleit voor beheersing van migratie en uitbreiding van het woningaanbod. Ze stelt voor niet alleen binnenstedelijk, maar ook aan de randen en in kleinere dorpen ruimte te creëren voor woningen. De VVD ondersteunt een bouwakkoord met betrokkenheid van het rijk, gemeenten, provincies, beleggers, woningcorporaties en andere partijen. De focus ligt op gezamenlijke inspanningen en strategische keuzes, inclusief investeringen in flexwoningen met langdurige duidelijkheid voor beleggers en woningcorporaties.

Julian Bushoff van PvdA/GroenLinks stelt twee concrete maatregelen voor om de woningmarkt te verbeteren. Allereerst pleit hij voor regulering van de vrije huursector door het instellen van maximale huurprijzen. Dit zou de huur voor woningzoekenden kunnen verlagen, bijvoorbeeld van 1200 euro naar 900 euro per maand. Het maximeren van huurprijzen zou afhankelijk zijn van de grootte en voorzieningen van de woning. Ten tweede bepleit Bushof het herstellen van sociale volkshuisvesting door het afschaffen van winstbelasting op woningbouwcorporaties. Hierdoor zouden deze organisaties financieel in staat zijn om meer sociale en middenhuurwoningen te bouwen, met de ambitie om hoogwaardige, architectonisch aantrekkelijke sociale huurwoningen te realiseren waar de samenleving trots op kan zijn.

Jimmy Dijk van de SP uit kritiek op verhalen over flexwoningen en benadrukt dat mensen behoefte hebben aan goede, vaste woningen om hun leven op te bouwen. Hij wijst op het gebrek aan bouw voor de middengroepen en pleit voor regulering van de dure middenhuur en de vrije sector. Dijk bekritiseert de BBB (BoerBurgerBeweging) voor het faciliteren van vastgoedmensen en belastingvoordelen, wat volgens hem niet bijdraagt aan volkshuisvesting. Hij pleit voor woonplicht voor leegstaande panden en dreigt met onteigening als eigenaren hier niet aan willen meewerken, met name gericht op huisjesmelkers die profiteren van woningnood.

• Meer informatie over het Nationaal Ruimtelijk Verkiezingsdebat