Resultaten Noord-Nederlandse Innovatiemonitor 2018

Het Noord-Nederlandse mkb: Idealisten of kapitalisten?

Zijn Noord-Nederlandse ondernemers vooral kapitalistische hardliners die zoveel mogelijk de winst van het bedrijf willen maximaliseren of zijn het idealisten die volledig gericht zijn op het realiseren van maatschappelijke doelstellingen?

In de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor 2018 is gekeken naar bedrijfseconomische verschillen tussen midden- en kleinbedrijven die zich richten op winstmaximalisatie en bedrijven die zich focussen op het realiseren van maatschappelijke doelstellingen.

Gemengd beeld
De monitor laat zien dat mkb’ers onderling verschillen qua doelstellingen. Zo is er een groep van bedrijven (20%) die zich volledig richt op het maximaliseren van winstgevendheid. Tegelijkertijd is er ook een duidelijke groep (10%) die volledig gaat voor het realiseren van maatschappelijke doelstellingen. Daarnaast zien we een grote groep (70%) van bedrijven die meer naar een balans streeft tussen winstmaximalisatie en het nastreven van maatschappelijke doelstellingen.

Nastreven maatschappelijke doelstellingen niet ten koste van de winst
Uit het onderzoek komt naar voren dat de verschillen in doelstellingen zich niet automatisch doorvertalen naar bedrijfseconomische prestaties. Bedrijven met een sterke winstoriëntatie behalen niet meer winst dan bedrijven met een maatschappelijke oriëntatie. Het nastreven van maatschappelijke doelstellingen hoeft dus niet ten koste te gaan van de winstmarge.

Verschil in investeringen en subsidies
Mkb’ers met een sterke winstoriëntatie zijn minder actief op het vlak van onderzoek en ontwikkeling en organisatorische innovatie dan bedrijven met een sterke focus op het realiseren van maatschappelijke doelstellingen. Mkb’ers met een sterke winstoriëntatie zijn meer op de korte termijn gericht, terwijl mkb’ers met een sterke focus op het realiseren van maatschappelijke doelstellingen juist meer op de lange termijn zijn gericht.

Ook is er een opvallend verschil in subsidiegebruik. Bedrijven die sterk gericht zijn op het realiseren van maatschappelijke doelstellingen maken relatief veel gebruik van mkb-specifieke innovatie subsidies (VIA, EFRO, KEI en MIT). Bedrijven met een sterke winstoriëntatie maken meer gebruik van fiscale ondersteuningsmogelijkheden, zoals de Wet Bevordering Speur- & Ontwikkelingswerk (WBSO), die zich sterk richt op het verminderen van de kosten van innovatie.  Volgens Prof. Faems, één van de initiatiefnemers van de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor, bieden deze resultaten mogelijkheden: “Mkb-specifieke innovatie subsidies worden in Noord-Nederland nog te weinig gebruikt. Een van de redenen daarvoor is dat bij ondernemers het gevoel leeft dat de kosten van deze subsidies te hoog oplopen. Wanneer beleidsmakers erin slagen dat de (gepercipieerde) administratieve kosten van de mkb-specifieke subsidies afnemen, worden deze aantrekkelijker voor ondernemers met een sterke winstoriëntatie.”

Noord-Nederlandse Innovatie Monitor
De Noord-Nederlandse Innovatiemonitor is een initiatief van het expertisecentrum Vinci van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Sinds 2015 worden jaarlijks zo’n vijfduizend Noord-Nederlandse mkb’ers met een vragenlijst benaderd. Dit geeft inzichten in hun innovatie-activiteiten, investeringen en prestaties. "Naast inzicht willen we ook graag bereiken dat er een goed onderbouwde discussie over het innovatiebeleid in de regio ontstaat. Niet op basis van gevoel, maar op basis van de juiste aantallen”, aldus Dries Faems, één van de initiatiefnemers van de Innovatiemonitor. Naast de RuG en het SNN zijn ook MKB Noord, VNO-NCW Noord, TCNN, NOM, PNO Consultants, de Water Alliance, het Octrooicentrum Nederland, Koninklijke Metaalunie en Samenwerking Noord als strategische partners bij dit initiatief betrokken.

In maart 2019 wordt een nieuwe vragenlijst uitgezet onder 5000 mkb’ers in Noord-Nederland.

De Innovatiemonitor kent een hoofdrapport dat jaarlijks wordt gepubliceerd. Door het jaar heen worden voor een aantal specifieke thema’s deelonderzoeken uitgevoerd. In 2019 staan de volgende thema’s centraal: digitale transformatie, tijdshorizon van ondernemers en financiering van innovatie. 

Rapporten op een rij
Het deelrapport ‘Winstoriëntatie’ van de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor 2018 vindt u hier. 
Download het Noord-Nederlandse Innovatiemonitor hoofdrapport 2018 >>
Eerdere rapporten van de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor vindt u hier >>

Meer informatie?
Voor meer informatie over de Innovatiemonitor 2018, kunt u contact opnemen met dr. Thijs Broekhuizen, professor Innovatiemanagement & Strategie aan de RUG: (t.l.j.broekhuizen rug.nl, 0503633777).