Blog: ‘Effectief implementeren kun je leren’

Welke keuzes maak je? Hoe kritisch mag je zijn op de Return on Investment (ROI) in de context van de snel stijgende zorgkosten? Hoe voorkom je dat de implementatie van kostbare innovaties vastlopen op weerstand en onbegrip? Prof. dr. Albert Boonstra en dr. Marjolein van Offenbeek nemen je tijdens het 7-daagse programma Management & Economie in Zorg en Welzijn mee in vraagstukken en dilemma’s rond technologische innovaties in de gezondheidszorg. Een must voor zorgprofessionals, verandermanagers en beleidsmakers.

“De diversiteit aan zorginnovaties is enorm en raakt de volledige zorgketen. Dat digitalisering en robotisering de zorg revolutionair veranderen, staat vast. E-Health, zoals telemedicine en telecare, zal zéker bijdragen aan de houdbaarheid van ons zorgstelsel. Maar niet altijd. Als een ziekenhuis miljoenen investeert in robotchirurgie, daartoe aangezet door de techno-industrie, is het maar zeer de vraag of iedereen daarmee gediend is. Zijn de kosten in balans met de kwaliteitswinst? Dergelijke dilemma’s dienen zich nu al aan. In de praktijk zien we veel kostbare projecten stranden. Door te analyseren waar en waarom innovaties vastlopen, kunnen we beter bepalen welke route wél effectief is.”

“Ben je faciliterend, sturend of beleidsbepalend actief in de zorg, dan probeer je je een beeld te vormen van wat er op je afkomt. Dat is meer dan we ons kunnen voorstellen. Daarbij gaat het niet alleen om robots die de chirurg assisteren, maar ook om de digitalisering van processen, zoals het vormen en beheren van patiëntendossiers, de opkomst van diagnostiek op afstand en zelfdiagnostiek, en compleet nieuwe zorgvormen met een grote impact op de patiëntbeleving en de inrichting van ons zorgstelsel. We laten zien met welke innovaties je rekening moet houden en in welke context ze zich voltrekken. En we laten vooral zien welke voorwaarden succesbepalend zijn bij de implementatie.”

Zonder draagvlak zijn innovaties gedoemd te mislukken
“Een belangrijke succesfactor bij complexe zorginnovaties, is dat er goed wordt gekeken naar de ‘stakeholderscontext’. Met praktijkvoorbeelden laten we zien dat slimme oplossingen alleen effectief en rendabel zijn als iedereen ziet dat voordelen opwegen tegen de problemen en kosten. Patiënten en familieleden, zorgmanagers, artsen, verplegend personeel, verzekeraars, ga maar door. De patiënt moet het gevoel hebben dat hij er in verschillende opzichten ‘beter’ van wordt. De arts moet ervan overtuigd zijn dat hij zijn werk beter kan doen, zonder zijn autonomie in te leveren. De verzekeraar wil weten hoe innovaties tot kostenefficiency leiden. Iedereen heeft zijn eigen belang. De vraag is hoe je de verschillende belangen in kaart brengt en de verschillende acceptatieniveaus kunt inventariseren en beïnvloeden. Hoe leg je het verhaal uit? Hoe creëer je betrokkenheid? Kun je incentives inzetten om de voordelen tastbaar te maken? Met die vragen gaan we concreet aan de slag. Daar begint de route. Zonder draagvlak is elke innovatie gedoemd te mislukken.”

We vullen elkaars gereedschapskist aan
“Ga nooit investeren in technologie zonder je in de gebruiker te verdiepen. Dat is de eerste voorwaarde. Vervolgens is het van belang om de meest kansrijke implementatiestrategie uit te stippelen. En het leuke is, dat gaan we tijdens het programma ook werkelijk dóen! In kleine teams gaan we aan de slag met bestaande cases uit de zorgpraktijk. Dat hebben we eerder gedaan en dat levert belangrijke inzichten op. We beleven zelf altijd veel plezier aan deze sessies. We vullen elkaars gereedschapskist aan.”

“De vraag naar zorg neemt toe, terwijl we de personele capaciteit zien krimpen. Technologie kan die mismatch wegnemen. De druk om te innoveren is enorm, zowel vanuit de industrie als de overheid. Maar de ambitie om het beste jongetje van de klas te zijn, mag nooit een drijfveer zijn. Ik zeg altijd: laat je niet gek maken. Innoveren doe je met gezond verstand. Vanuit inzicht in technologische ontwikkelingen en in de perceptie van je stakeholders, kennis van verandermanagement en met de inzet van specifieke implementatievaardigheden. Daar draagt het programma Management & Economie in Zorg en Welzijn aan bij. Je krijgt eyeopeners en handvatten aangereikt, die je in je eigen werkpraktijk direct kunt inzetten. Meedoen, dus.

Meer weten?
Kijk voor het programma en meer informatie op de website van UGBS.