Hoe is het christendom een wereldgodsdienst geworden? Wat hebben jodendom, christendom en islam gemeenschappelijk? En wat betekent geloven voor mensen vandaag de dag, in een snel veranderende wereld?
In de opleiding Theologie bestudeer je het christendom, evenals het jodendom en de islam vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken: (kunst)geschiedenis, filosofie, psychologie, sociologie en taalkunde. Je analyseert en interpreteert religieuze teksten en andere historische bronnen van het geloof in hun oorspronkelijke taal. Je bestudeert de politieke, sociale en culturele context waarin wereldreligies zijn ontstaan, en de wijze waarop deze de huidige wereld hebben vormgegeven.
Daarnaast leer jij je kritisch te verhouden tot grote maatschappelijke uitdagingen waar we in de 21e eeuw voor staan. Zoals de impact van klimaatverandering. Of wetenschappelijke ontwikkelingen in genetische manipulatie en kunstmatige intelligentie. Waar begint menselijk leven, en waar eindigt het? Theologie is altijd een belangrijk kader geweest van waaruit mensen over ethische vragen hebben nagedacht, ook nu. Binnen de opleiding Theologie leer jij je verhouden tot deze grote maatschappelijke thema's. Met kennis, inzicht en expertise.
Theologie gaat verder dan de kerk alleen: het gaat over mensen. Wat hen drijft, wat hen beweegt.
De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is een openbare universiteit en leidt daarom zelf geen predikanten op. Mocht je echter na de bacheloropleiding aansluitend de PThU-predikantsmaster in Utrecht willen doen, dan kun je hier op voorsorteren door al tijdens de bachelor Theologie een aantal vakken van de PThU te volgen in Groningen: het PThU-traject. Hiermee stroom je na je bachelor drempelloos door naar de PThU.
Tijdens het PThU-traject bestudeer je het christelijk geloof van binnenuit. Bij het vak Dogmatiek bijvoorbeeld bestudeer je niet alleen wat in de christelijke traditie zoal gezegd is over de relatie tussen God en mensen, maar ook hoe dit nu nog doorwerkt. En hoe jij daar zelf in staat. Want de studie theologie gaat ook over jou. De andere vakken die je tijdens de bachelor in het PThU-traject volgt zijn: Praktische Theologie, Historische Theologie, Theologische Ethiek, Bijbelse Theologie, Interculturele Theologie.
De RUG-opleiding Theologie met het PThU-traject is daarmee uniek in Nederland en biedt je het beste van twee werelden: bestudering van geloofstradities van buitenaf - aan een openbare universiteit - én van binnenuit. Juist door vanuit wisselende perspectieven te denken en te werken, word je je bewust van je eigen overtuigingen. En leer je geloof werkelijk begrijpen.
Deze PThU-vakken zijn overigens niet verplicht. Je kunt ook andere vakken kiezen die je voorbereiden op een andere carrière.De studie is opgebouwd uit vier varianten:
In het eerste jaar kies je uit twee varianten:
| Semesters | ||||
|---|---|---|---|---|
| VakkenVakkencatalogus > | 1a | 1b | 2a | 2b |
| Hebreeuws 1 (7.5 EC) Je verwerft een woordenschat en de basisgrammatica van het Bijbels Hebreeuws en leert omgaan met de Biblia Hebraica Stuttgartensia en het woordenboek. | ||||
| Theologie: Concepten en Methoden (7.5 EC) Door middel van een theoretische analyse van een kerkelijk gebruik leer je onderzoeksvaardigheden zoals het bestuderen van secundaire literatuur, het verdedigen van standpunten in een academisch debat en participerende observatie. | ||||
| Hebreeuws 2 (7.5 EC) De kennis van grammatica en woorden die is opgedaan in Hebreeuws 1 wordt uitgebreid. Je verwerft vaardigheid in het zelfstandig lezen van de Hebreeuwse Bijbel. | ||||
| Hebreeuwse Bijbel en Antiek Jodendom (7.5 EC) Deze collegereeks focust zich op religieuze teksten uit de periode tussen de 15e eeuw v.C. en de 7e eeuw n.C. Je leert deze teksten te interpreteren met aandacht voor de historische en culturele context waarbinnen het ontstaan van ideeën, teksten en hun veranderende interpretaties kunnen worden begrepen. | ||||
| Exegese Oude Testament (7.5 EC) Je doet kennis op over tekstuitleg en -interpretatie en krijgt inzicht in de opbouw, het ontstaan, en de theologie van de oudtestamentische geschriften. | ||||
| Praktische Theologie (PThU) (7.5 EC) Je maakt kennis met de kern van praktische theologie: het observeren en interpreteren van pastorale en spirituele gebruiken in lokale kerken en op publieke plaatsen. | ||||
| Nieuwe Testament (7.5 EC) Je behandelt de vroegste christelijke geschriften en bestudeert deze in hun oorspronkelijke culturele contexten om de succesvolle opkomst van het christendom in de klassieke, Grieks-Romeinse wereld te verklaren. | ||||
| Religie en Filosofie (7.5 EC) Fundamentele concepten, theorieën en centrale discussies binnen de godsdienstwijsbegeerte komen aan bod en dienen als werktuig voor het analyseren van religieuze doctrines. | ||||
In het tweede jaar krijg je altijd de vakken Exegese Nieuwe Testament; Christendom; Islam. Daarnaast volg je:
| Semesters | ||||
|---|---|---|---|---|
| VakkenVakkencatalogus > | 1a | 1b | 2a | 2b |
| Christendom tot de Reformatie (7.5 EC) Je doet kennis op over de geschiedenis en de ontwikkeling van het christendom van de laat antieke tot de vroeg moderne periode (300-1500) waarbij de focus ligt op de rol van christelijke tradities, dogma en praktijken. | ||||
| Grieks 1 (7.5 EC) Je verwerft inzicht in de structuur van de Griekse taal en leert eenvoudige zinsstructuren, waaronder eenvoudige samengestelde zinnen, te analyseren en vertalen. | ||||
| Christendom vanaf Reformatie tot heden (7.5 EC) Je bestudeert ontwikkelingen binnen het christendom vanaf 1500 tot nu met als hoofdthema de relatie tussen het christendom en een diversiteit aan culturele contexten. De invloed van belangrijke verschuivingen in de westerse cultuur, zoals de verlichting, de ontwikkeling van wetenschap, oorlogen en globalisering komen tijdens deze reeks aan bod. | ||||
| Grieks 2 (7.5 EC) Na het afronden van Grieks 1 verdiep je je tijdens deze cursus in de Griekse taal en grammatica en leer je gecompliceerde zinsstructuren te analyseren. | ||||
| Exegese Nieuwe Testament (7.5 EC) Je doet inzicht op over de brede religieuze en filosofische context van de vroegchristelijke visies op de mens door middel van het bestuderen van teksten uit het Nieuwe Testament en de Griekse filosofie. | ||||
| Psychologie en Sociologie van Religie (7.5 EC) Hoe, waarom en wanneer praktiseren en beleven mensen religie en spiritualiteit? Deze vraag staat centraal tijdens deze collegereeks. Je leert religieuze ontwikkelingen in de hedendaagse wereld te herkennen, en deze kritisch te bestuderen vanuit een psychologisch en een sociologisch perspectief. | ||||
| Dogmatiek (PThU) (7.5 EC) Je maakt kennis met centrale methodische voorvragen en inhouden van het christelijk geloof zoals die voorwerp zijn geweest van dogmatische reflectie door de eeuwen heen. | ||||
| Islam: Geschiedenis, Bronnen en Praxis (7.5 EC) Je bestudeert de (ontstaans)geschiedenis van de islam en het islamitisch denken vanaf 600 tot heden met de nadruk op de beoefening van islam in het dagelijks leven in verschillende culturele contexten. | ||||
In het derde jaar zijn er veel keuzemogelijkheden. In het eerste semester ga je voorsorteren op de master die je wilt gaan volgen. In het tweede semester volg je een facultaire specialisatieminor en schrijf je je afstudeerscriptie.
Opties eerste semester:
| Semesters | ||||
|---|---|---|---|---|
| VakkenVakkencatalogus > | 1a | 1b | 2a | 2b |
| Bijbelse Theologie (PThU) (7.5 EC) Na enkele inleidende colleges over de verschillende stromingen in Bijbelse Theologie, de rol van de canon en de verhouding tussen Bijbelse en Systematische Theologie worden verschillende theologische thema's uit het Oude en Nieuwe Testament behandeld. | ||||
| Historische Theologie (PThU) (7.5 EC) Je verwerft kennis en inzicht in de contexten en de problematiek waarin theologische ontwerpen uit het verleden zijn ingebed in de hedendaagse theologische bezinning. | ||||
| Interculturele Theologie (PThU) (7.5 EC) Je maakt kennis met de interculturele en interconfessionele dimensie van de theologie binnen de wereldwijde christelijke geloofsgemeenschap, de interreligieuze dimensie van de interculturele theologie, en met de missionaire taak van ontmoeting en getuigenis (de missiologie). | ||||
| Theologische Ethiek (PThU) (7.5 EC) Vanuit de verschillende standpunten van diverse Theologen bestudeer je de vraag: wat is christelijke ethiek en hoe moet ze worden beoefend? | ||||
| Afstudeerscriptie (10 EC) Je sluit de opleiding af met een scriptie over een zelfgekozen onderwerp. | ||||
| Scriptieseminar (5 EC) Je werkt aan specifieke aspecten van het ontwerp, onderzoek en schrijfproces van je bachelorscriptie. | ||||
| Specialisatie: Culturele Impact van Religie (15 EC, facultatief) Twee vakken: Contested Humanities en Cultural Impact of Religion | ||||
| Specialisatie: Geleefde Religie (15 EC, facultatief) Twee vakken: Reading Case Studies en Academic Debates | ||||
| Specialisatie: Joodse, Christelijke en Islamitische Oorsprong (15 EC, facultatief) Twee vakken: Crucial Texts in Cultural Contexts en The Afterlife of Biblical Texts and Figures | ||||
Gemiddeld 40 uur college en zelfstudie per week
1 ECTS staat voor 28 uur. Een jaar bedraagt 60 ECTS aan studiepunten. Je hebt minimaal 12 contacturen per week, de rest bestaat uit zelfstudie.
Het weergegeven schema met vakkenoverzicht is van de meest gekozen variant: Bachelor Theologie met PThU-traject en inclusief Grieks. Andere varianten:
| Programma-opties |
|---|
| Honours College (honoursprogramma) Het Honours College biedt talentvolle en gemotiveerde studenten de kans meer uit zichzelf te halen. Dat doe je door het volgen van een extra (honours)programma van 30 EC naast je reguliere bacheloropleiding van 180 EC en door tal van andere activiteiten die je samen met honoursstudenten van andere opleidingen onderneemt en organiseert. Ontwikkeling van talent en eigen initiatief zijn de uitgangspunten van het honoursprogramma van de RUG. |
De Bachelor Theologie heeft verscheidene uitwisselingscontracten met andere universiteiten binnen en buiten Europa om daar een deel van de studie te volgen. Ook is het mogelijk een stage of afstudeeronderzoek in het buitenland te doen. Voor een overzicht van onze exchange partners, zie: https://www.rug.nl/rcs/education/exchange-programme/partner-universities
HBO-propedeuse (met havo) geeft aan de RUG niet automatisch toegang tot een studie. Voor de bacheloropleiding Theologie worden echter geen aanvullende eisen gesteld.
HBO-propedeuse (met havo) geeft aan de RUG niet automatisch toegang tot een studie. Voor de bacheloropleiding Theologie worden echter geen aanvullende eisen gesteld.
De opleiding verzorgt matching. Deelname is optioneel. Het advies is niet bindend.
Het volgen van een matchingsactiviteit is niet verplicht, maar we raden het wel sterk aan. Want de verkeerde opleiding kiezen is niet leuk. De ervaring leert dat veel studenten al in het eerste jaar stoppen met hun studie omdat ze het toch niet leuk of interessant genoeg vinden. Vaak komt dit doordat de studie niet aansluit bij de verwachtingen en het beeld dat ze hadden van de opleiding. Via matching willen we ervoor zorgen dat jij zeker weet dat je op de goede plek zit.
De faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij organiseert zo snel mogelijk na de examenperiode een matchingsdag waarop we je persoonlijk op de faculteit ontvangen. Tijdens deze dag krijg je praktische informatie over de opleiding, maak je kennis met je medestudenten en bekijken we aan de hand van de intakeformulieren in een persoonlijk gesprek of je een juiste keuze hebt gemaakt.
Als je je uiterlijk 1 mei hebt aangemeld krijg je een uitnodiging voor een matchingsbijeenkomst in juni. Als voorbereiding op deze bijeenkomst vul je een intakeformulier in, waardoor je voor jezelf nog eens op een rijtje zet waarom je voor deze studie kiest en wat je verwachtingen zijn. De informatie gebruiken we voor de studiebegeleiding in het eerste jaar. Tijdens de matchingsbijeenkomst kun je in een gesprek met de studieadviseur je vragen en dergelijke bespreken.
Let op: Nederlandse studenten met een buitenlandse vooropleiding sturen hun documentatie na aanmelding in Studielink in via Progress Portal . Je ontvangt een aparte e-mail met je inloggegevens (controleer ook je spamfolder). Deze e-mail kun je ook vinden in je Studielink inbox.
Meer informatie over aanmelden met niet-Nederlandse vooropleiding
| Type student | Deadline | Start opleiding |
|---|---|---|
| Nederlandse studenten | 01 mei 2025 | 01 september 2025 |
| 01 mei 2026 | 01 september 2026 |
| Nationaliteit | Jaar | Kosten | Vorm |
|---|---|---|---|
| EU/EER | 2024-2025 | € 2530 | voltijd |
| EU/EER | 2025-2026 | € 2601 | voltijd |
Praktische informatie voor:
Na je bacheloropleiding verhoog je je kansen op de arbeidsmarkt, als je nog een masteropleiding doet. Dit kan aan dezelfde faculteit, elders aan de RUG of aan een andere universiteit. De vervolgopleiding tot predikant kun je aan de PThU volgen in Utrecht. Je kunt aan de RUG de eenjarige masteropleiding Theologie en Religiewetenschappen volgen met de varianten:
Als je na je bacheloropleiding een vervolgmaster afrondt, vergroot je je kans op de arbeidsmarkt. Kies je voor een masterprogramma aan onze faculteit, dan loop je stage bij een organisatie, instituut of bedrijf dat zich bezighoudt met religie en cultuur. De meeste van onze afgestudeerden stromen na het behalen van hun masterdiploma uit in zes duidelijke beroepsprofielen:
Hieronder zie je welke banen onze alumni hebben.
Daarnaast werken opvallend veel van onze afgestudeerden als zelfstandig ondernemer in één van deze sectoren.
Bekijk onze alumnipagina om er achter te komen waar onze alumni zoal terecht zijn gekomen na hun afstuderen.
Als je docent wilt worden in het voortgezet onderwijs, raden we je aan om een educatieve master te volgen. Wil je predikant worden? Dan kun je met een bachelor Theologie doorstromen naar de predikantsmaster van de Protestantse Theologische Universiteit (PThu). De PThU is gevestigd in Groningen en Amsterdam.
Met een bachelordiploma Theologie met een educatieve minor kun je lesgeven in godsdienst en levensbeschouwing op 2e graads niveau.
Het onderwijs in de bacheloropleidingen is nauw verweven met het onderzoek dat binnen de drie vakgroepen van de faculteit verricht wordt:
De vakgroep Jodendom, Christendom en Islam in hun formatieve fase richt zich op de formatieve fase van het jodendom, het christendom en de islam. Het onderzoek concentreert zich op hun dynamische wisselwerking in de context van het klassieke Nabije Oosten, de Grieks-Romeinse cultuur en latere klassieke culturen; hoe hebben het jodendom, het christendom en de islam zich sinds de Oudheid ontwikkeld, vanaf het vroege jodendom tot het ontstaan van de islam?
De vakgroep Vergelijkend
Onderzoek van Religie bestudeert religie in al haar
verschijningsvormen wereldwijd. Deze vakgroep combineert
historische, culturele en sociaalwetenschappelijke perspectieven op
religie als menselijk fenomeen. Hier vind je onze antropologen,
psychologen en sociologen. Het onderzoek varieert van religie in
gevangenissen, voedselrituelen in India, religie en seksuele
gezondheid, geestelijke verzorging bij rampen, tot pelgrimages naar
Mecca en andere bedevaartsoorden.
De vakgroep Christendom
en Ideeëngeschiedenis is vooral gespecialiseerd in de
geschiedenis van de klassieke en moderne filosofie, genderstudies,
de cultuurgeschiedenis van het christendom van de middeleeuwen tot
en met onze tijd en materieel en immaterieel religieus erfgoed.
De onderzoeksactiviteiten van de staf staan in verbinding met de activiteiten van:
Deze centra en onderzoeksgroepen nodigen regelmatig sprekers uit en organiseren evenementen waarbij studenten, promovendi en docenten aan levendige discussies deelnemen.
De Protestantse Theologische Universiteit verzorgt een deel van het onderwijs van de opleiding Theologie in Groningen. Uiteraard sluit dit onderwijs ook nauw aan bij de onderzoeksclusters van de PThU:
Het is mogelijk deze opleiding in deeltijd te volgen. In deeltijd duurt dit bachelorprogramma zes jaar in plaats van drie jaar. Per jaar worden 30 ECTS geprogrammeerd.
Bindend Studieadvies bij deeltijdopleiding
Aan het einde van je eerste studiejaar en aan het einde van je derde (deeltijd)studiejaar krijg je een bindend studieadvies. Je krijgt een positief studieadvies als je in je eerste deeltijdjaar meer dan 20 ECTS hebt gehaald (op een totaal van 60 ECTS). Bij een negatief studieadvies (minder dan 20 ECTS) mag je helaas niet doorgaan met de opleiding en moet je wat anders gaan doen.
Daarnaast is het de bedoeling dat je aan het einde van je derde (deeltijd)studiejaar al je eerstejaars vakken hebt behaald. Is dit niet het geval, dan zal je ook een negatief studieadvies krijgen en de opleiding moeten verlaten. Om ervoor te zorgen dat je precies weet waar je staat, krijg je al in december een voorlopig studieadvies.
Collegegeld
Er geldt een speciaal deeltijdtarief, zowel voor het wettelijk collegegeld, als voor instellingscollegegeld. Je betaalt het hogere instellingscollegegeld als je al een bachelordiploma hebt (tenzij je dit diploma voor 1991 hebt behaald).
