René Veenstra genomineerd voor Huibregtsenprijs 2015

Prof. dr. René Veenstra is met zijn onderzoeksproject 'Pesten als groepsproces’ genomineerd voor de Huibregtsenprijs 2015. De jury heeft uit 24 inzendingen in totaal zeven onderzoeksprojecten geselecteerd. Op 5 oktober ontvangt de onderzoeksleider van het winnende project de prijs in de Ridderzaal uit handen van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Jet Bussemaker.

De Huibregtsenprijs is in 2005 in het leven geroepen door het bestuur van de Stichting De Avond van Wetenschap & Maatschappij. De prijs gaat naar een recent onderzoeksproject dat wetenschappelijk vernieuwend is en dat overtuigend zicht biedt op een maatschappelijke toepassing. Jaarlijks krijgen alle Nederlandse universiteiten en publieke onderzoeksinstellingen een uitnodiging om een onderzoeksproject uit het afgelopen kalenderjaar voor te dragen voor de Huibregtsenprijs.

De prijs wordt uitgereikt op de Avond van Wetenschap & Maatschappij in de Ridderzaal in Den Haag, en bestaat uit een sculptuur, ‘De Denker’, van beeldend kunstenaar Wil van der Laan en een geldbedrag van € 25.000, geoormerkt voor onderzoeksactiviteiten.

Meer informatie over de Avond van Wetenschap en Maatschappij 2015 en de Huibregtsenprijs is te vinden op de website van de organisatie.

René Veenstra

René Veenstra is hoogleraar sociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en directeur van de interuniversitaire onderzoeksschool ICS. Hij is wereldwijd leidend in onderzoek naar dynamiek in sociale netwerken van jongeren. Dit jaar ontving hij een Vici subsidie van €1,5 miljoen van de NWO. In de onderstaande video legt hij uit wat zijn onderzoeksproject inhoudt en wat het belang van de Huibregtsenprijs is.

Het onderzoek: Pesten als groepsproces

Dagelijks worden meer dan honderdduizend leerlingen in Nederland gepest op school. Het antipestprogramma KiVa, dat door René Veenstra in Nederland is geïntroduceerd, is geschikt om pesten aan te pakken. KiVa is het Finse woord voor ‘leuk’ en een afkorting voor ‘leuke school zonder pesten’. In een onderzoek onder meer dan 200 klassen van 66 scholen hebben Veenstra en zijn groep overtuigend laten zien dat pesten sterker afneemt bij KiVascholen.

Dominante leerlingen zijn op school het meest succesvol in het verkrijgen van een goede plek in de sociale hiërarchie. Ze bereiken dit vaak door anderen te pesten. Veenstra’s onderzoek laat zien dat pesten geen individueel probleem is, maar een groepsproces waarbij een pester het initiatief neemt om anderen te pesten, assistenten vaak actief meepesten en versterkers de pester aanmoedigen. Alle leerlingen nemen een rol in bij het pesten. Het aanpakken van pesten werkt alleen als de hele groep zich verantwoordelijk voor elkaar voelt en als het gedrag van alle groepsleden verandert, met een belangrijke rol voor leraren.

Via longitudinale sociale-netwerkanalyse – een innovatie met internationale uitstraling – is Veenstra in staat om ontwikkelingen in relaties en gedrag te begrijpen en leraren meer inzicht te geven in de groep. Hij heeft een uniek samenwerkingsverband van onderzoekers, statistici, trainers en dataverzamelaars opgebouwd, met wie verder gewerkt wordt aan maatwerk, betere aansluiting tussen verschillende antipestprogramma’s en aanvullende interventies. De belangstelling vanuit het onderwijs, de politiek en de media is terecht groot.