Om een wolkenkrabber heen zwermen

Stel je voor, een zwerm van kleine drones, zoals de drone die elektrotechnicus Bahar Haghighat vasthoudt op de foto. Ze vliegen om een wolkenkrabber of een brug heen, of naar wat voor moeilijk te bereiken plek dan ook. ‘Zulke drones kunnen worden gebruikt om defecten op een oppervlak te detecteren’, legt Haghighat uit. ‘Vervolgens kunnen ze een mens laten weten dat er iets gerepareerd moet worden of dat er nader onderzoek nodig is.’ Maar wacht even. Is dit geen sciencefiction? ‘Nee, dit is al gaande. Zowel start-ups als academici werken aan deze technologie, en het ontwikkelt zich erg snel.’

Haghighat kwam uit bij dit onderzoeksgebied dankzij haar fascinatie voor de werking van de natuur. ‘Denk aan bijen, termieten, een school vissen, een vlucht vogels: ze werken als een eenheid en bieden uitdagingen het hoofd die een enkel individu niet aankan, zoals mieren die een mierenhoop bouwen of bijen een bijenkorf. En ze doen het zonder enige centrale sturing.’ Bedenk eens hoe anders wij mensen zijn. Wij hebben bouwplannen, een voorman, en een volledige werkploeg nodig voordat zo'n gebouw er staat.

Een zwerm blijkt een aantal eigenschappen te hebben die handig zijn voor dat waar Haghighat nu aan werkt: geautomatiseerde inspectie. ‘Het komt erop neer dat de zwerm voor flexibiliteit zorgt’, zegt Haghighat. ‘Als er één uit de zwerm kapot gaat, neemt een ander die plek in. En in plaats van camera's of sensors te installeren op specifieke plekken, kan je een heel gebied inspecteren met een bewegende zwerm.’

Haghighats onderzoek focust voornamelijk op het functioneren van kleine robots in een gecontroleerde laboratoriumomgeving. Bijvoorbeeld: ‘Kunnen ze worden ontworpen om zonder sturing onderling te beslissen welke robot waar heen gaat, en kunnen ze data terugsturen wanneer ze een defect vinden?’ In de toekomst zouden deze robots ook moeten kunnen classificeren wat ze zien: is dit defect erg genoeg om een mens in te lichten of niet? ‘Ze zouden zelfs een second opinion van een andere robot in de zwerm kunnen krijgen', zegt Haghighat. ‘Dat is het mooie van hun flexibiliteit.’

Tekst: FSE Science Newsroom | Charlotte Vlek
Foto’s: Reyer Boxem

In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo dragen RUG-onderzoekers bij aan oplossingen voor grote wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen.

Techniekonderwijs en -onderzoek maken bij de RUG al decennia deel uit van een breed palet aan sterke disciplines en landelijk werken we steeds intensiever samen met de vier technische universiteiten.

Eerdere portretten van 'Makers' vind je op de overzichtspagina

Meer informatie
Bahar Haghighat