Impact: 'URinControl', behandeling van urineverlies via app

De komende weken introduceren de genomineerden voor de Ben Feringa Impact Award 2024 zichzelf en hun impactvolle onderzoek of project. Deze week: Anne Loohuis , genomineerd in de categorie 'onderzoeker', met haar onderzoek naar behandeling van urine-incontinentie door middel van de zelfhulp-app 'URinControl'.

Wie ben je?

Mijn naam is Anne Loohuis. Ik ben huisarts, en onderzoeker-epidemioloog aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde en Langdurige Zorg van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Mijn onderzoek gaat erover hoe we in de huisartsgeneeskunde het effect van digitale innovaties kunnen meten en vergroten. De URinControl-studie was de basis voor mijn promotie in 2021. Nu ben ik projectleider van het vervolg, het implementatieproject URinControl-4All. Dit onderzoek voer ik uit in samenwerking met hoogleraar dr. Marco Blanker en senior onderzoeker dr. Henk van der Worp.

Bij welke faculteit ben je betrokken?

Faculteit Medische Wetenschappen

Waarover gaat je onderzoek?

De URinControl-app is een zelfmanagement-behandeling voor ongewild urineverlies bij vrouwen. Ons onderzoek toonde aan dat de app nét zo goed werkt als zorg via de huisarts met een kostenbesparing van 160 euro per patiënt per jaar. Ons onderzoek geeft inzicht in factoren die belangrijk zijn voor succesvolle behandeling en in ervaringen van gebruikers. Sinds 2021 is de app gratis en veilig beschikbaar en Thuisarts.nl verwijst naar de app. De implementatie richt zich op toegankelijkheid voor kwetsbare groepen, inbedding in zorg, zichtbaarheid in het maatschappelijk domein en een duurzame financieringsstructuur. Hiervoor werken we samen met Curavista BV, het Instituut Verantwoord Medicijngebruik en Pharos. Dit project is daarmee een goed voorbeeld voor alle factoren die bij onderzoek naar evidence-based eHealth van belang zijn. 

Welke impact heeft dit onderzoek en hoe kan het de maatschappij helpen?

Er zijn 1 miljoen vrouwen in Nederland met urineverlies, maar er is een groot taboe en de zorg is suboptimaal. Met de URinControl-app, nu in gebruik bij 22.000 vrouwen, kunnen patiënten laagdrempelig aan de slag met een vervelende klacht. Er is directe verbetering van gezondheid en besparing van kosten. Dankzij de aandacht in landelijke media en sociale media is wordt urineverlies genormaliseerd en het taboe verlaagd. Impact op gezondheid, beleid en cultuur groeit dankzij samenwerking met beroepsverenigingen, zorgverzekeraars (VGZ, ONVZ, digizo.nu) en medische en maatschappelijke partijen (zoals informatieve websites en drogisterijen).

Daarnaast zijn er veel digitale innovaties waarvan effect en toepassing achterblijft. Het onderzoek draagt bij aan wetenschap, technologie en beleid van evidence-based apps door kennisdeling over mechanismen en methodes, en door het benadrukken van de noodzaak van een duurzame financieringsstructuur bij verzekeraars en overheid. Dankzij het project is er een goede alternatieve behandeling voor vrouwen met urineverlies én is er impact ter verbetering van ontwikkeling, evaluatie en implementatie van digitale innovaties in de zorg.

Wat was je motivatie voor het onderzoek? Wat heb je ervan geleerd?

eHealth en apps staan op elke beleidsagenda, maar in de praktijk blijft het resultaat vaak achter. Als huisarts-onderzoeker staan voor mij de patiënt en goede zorg voorop en kan ik die kwaliteit bewaken. Het URinControl-project is uitdagend en veelzijdig door de verschillende onderzoeksmethodes, de opeenvolgende fases en de continue link met de patiënt, zorg en maatschappij.

Ik heb geleerd dat impact volgt als je als onderzoeker met je publicaties de maatschappij in gaat. Door als onderzoeker in gesprek te gaan met eindgebruikers en beleidsmakers, door zichtbaarheid en transparantie van resultaten en door het aangaan van creatieve samenwerkingen met andere partijen ontstonden (onverwachte) kansen en impact. Resultaten implementeren is dus juist een rol van de onderzoeker.