Muziektherapie werkt goed voor te vroeg geboren baby’s

Muziektherapie op de neonatologieafdeling zorgt er voor dat het zenuwstelsel van de te vroeg geboren baby’s beter gaat functioneren. Ook werkt het kalmerend en stimulerend voor hen. Muziektherapie is veilig toepasbaar en zowel ouders als verpleegkundigen beschouwen het als waardevolle toevoeging aan de zorg. 

Dit blijkt uit onderzoek van Hanneke van Dokkum van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Volgens haar is muziektherapie een belangrijke stap om ontwikkelingsproblemen bij neonaten terug te dringen. Zij promoveerde op 8 februari aan de Rijksuniversiteit Groningen op de resultaten van haar proefschrift.

Als kinderen geboren worden voor de 30ste week van de zwangerschap, vindt een belangrijke fase in de ontwikkeling van het brein buiten de baarmoeder plaats. Vroeggeboorte heeft grote gevolgen voor de neurologische ontwikkeling van het kind. Ondanks de grote medische en technologische vooruitgang in de neonatologie, blijven ontwikkelingsproblemen in deze groep een belangrijke uitdaging. Het doel van het proefschrift van Hanneke van Dokkum was om een belangrijke stap voorwaarts te zetten in het terugdringen van ontwikkelingsproblemen bij te vroeg geborenen. Hiertoe onderzocht ze onder andere het effect van muziektherapie op de neonatologieafdeling. 

Live muziektherapie door erkende muziektherapeut

Sinds 2018 kunnen pasgeborenen in het UMCG op de neonatologieafdeling muziektherapie krijgen. Dit gebeurt altijd in overleg met ouders. De muziektherapie in het UMCG is live en wordt door een erkende muziektherapeut gegeven. De muziektherapeut kan bijvoorbeeld gitaarspelen, zingen of neuriën voor de pasgeborene. Hanneke van Dokkum onderzocht in haar studie de haalbaarheid en toepasbaarheid van muziektherapie. Alle kinderen konden zonder overprikkeling muziektherapie ontvangen. Ouders waren vaak aanwezig tijdens de sessies en zij waren erg tevreden over de muziektherapie. Ook de verpleegkundigen waren tevreden en gaven aan dat de afdeling stiller werd tijdens de muziektherapie.

Positief effect op bewegingen en brein baby

Uit het onderzoek blijkt dat de muziektherapie een positief effect heeft op de kwaliteit van de bewegingen van de pasgeborenen. Ook bleek het effect te hebben op de activiteiten van het brein van de kinderen; het brein kon zowel actiever als juist minder actief worden tijdens de muziektherapie. Verder bleek dat de hoeveelheid zuurstof in het brein tijdens de muziektherapie minder schommelde dan ervoor en erna. 

Ook positief voor ouders

Hanneke van Dokkum ging ook na of muziektherapie invloed had op de moeders van de te vroeg geboren baby’s. Moeders ervaarden met muziektherapie minder angst dan moeders van pasgeborenen die geen muziektherapie kregen. Van Dokkum: ‘Het aanbieden van muziektherapie aan moeder en kind tijdens opname op de NICU lijkt dus voor beide bevorderlijk’. Een specifiek voor ouders ontwikkelde vorm van muziektherapie interventie blijkt hen te ondersteunen in situaties rondom overlijden, maar ook bij de ouder-kind hechting. Bij deze therapie is de opgenomen hartslag van het kind de basis. Muziektherapie lijkt daarom van grote toegevoegde waarde voor zowel ouder als kind tijdens opname op de neonatologieafdeling. 

Muziektherapie zowel voor als na bevalling inzetten

Volgens Van Dokkum is muziektherapie voor de kleinste te vroeg geborenen veilig toepasbaar. Van Dokkum: ‘Muziektherapie leidt waarschijnlijk tot een verbeterde ontwikkelingsuitkomst door de activatie van het brein, stressreductie, verbeterde ouder-kind interactie en een verrijking van de omgeving met muziekgeluiden die de natuurlijke omgeving van een baby in de buik van de moeder nabootsen’. Van Dokkum pleit ervoor om muziektherapie als vroege interventie breder in te zetten tijdens de zwangerschap en op de NICU. ‘Het kan de stress verlichten en helpen de ouder-kind interactie te bevorderen’. Het bewaken van de hersenontwikkeling van te vroeg geboren kinderen moet volgens haar zowel voor als na de geboorte de hoogste prioriteit krijgen, om zo de neurologische ontwikkelingsuitkomsten van te vroeg geborenen te verbeteren.

Curriculum vitae

Hanneke van Dokkum (1995, geboorteplaats Winschoten) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij deed haar onderzoek bij de afdeling Neonatologie van het UMCG. De titel van haar proefschrift is: Towards improving neurodevelopmental outcomes in preterm infants: efforts during NICU stay and beyond. Zij werkt nu in het Deventer Ziekenhuis als arts-assistent niet in opleiding tot specialist (ANIOS) Kindergeneeskunde.