Afscheid van Franck Smit: de bescheiden held van het Universiteitsmuseum

Hedenmiddag ontving Franck Smit (1956, Marum), senior conservator van het Universiteitsmuseum ter gelegenheid van zijn afscheid van de Rijksuniversiteit Groningen een koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester K.F. Schuiling. Smit is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. De ceremonie vond plaats in de Senaatskamer van het Academiegebouw van de RUG.

Liefde voor de geschiedenis

De geschiedenis van de Rijksuniversiteit Groningen loopt als rode draad door de loopbaan van Franck Smit. Niet alleen tijdens maar ook vooral ook buiten werkuren heeft hij zich bovenmatig ingezet om zijn passie voor de rijke historie van de RUG te delen met anderen. Zo verzorgde hij jarenlang met groot enthousiasme boeiende rondleidingen en lezingen over de geschiedenis van de universiteit, waarbij zijn toehoorders altijd aan zijn lippen hingen. Het maakte niet uit of hij op pad was met studenten, nieuwe medewerkers of bezoekende hoogwaardigheidsbekleders: hij wist zijn liefde voor de geschiedenis van de universiteit over te brengen aan iedereen die hij op sleeptouw nam naar de meest interessante hoekjes van zijn geliefde Academiegebouw.

Doortastende conservator

Smit studeerde Geschiedenis aan de RUG in de jaren tachtig. Na een korte uitstap bij Walburg Pers in Zutphen kwam hij in 1990 terug en werkte hij in totaal vijftien jaar bij het Universiteitsmuseum Groningen. De eerste twaalf jaar klom hij op van medewerker tot conservator-directeur, de laatste drie jaar keerde hij terug als senior conservator. In beide periodes stond hij bekend als een doortastende, voortvarende en inventieve conservator, die zijn sporen ruim heeft nagelaten. Steeds kwam hij met nieuwe ideeën voor wisselexposities en de vaste tentoonstelling heeft hij enkele malen volledig herzien. Zo groeide de verzameling academisch erfgoed van het museum in de loop der jaren uit tot een van de mooiste en grootste museale collecties van het Noorden en is het daarnaast een van de grootste wetenschappelijke collecties van heel Nederland. Zijn meest recente bijdrage aan het museum was de publicatie van zijn boek Panorama van de Wetenschap eind 2022. In dit boek brengt hij op onnavolgbare wijze de verhalen achter een wonderlijke, vernuftige en zeldzame verzameling voorwerpen in het museum tot leven.

Publiceren in de vrije uren

Door de jaren heen wist Smit een schat aan kennis over de collectie van het museum te vergaren en hij deelde deze gul met anderen door erover te vertellen en publiceren. Omdat hij niet was aangesteld als wetenschapper, heeft hij zijn ruim zestig publicaties grotendeels in zijn vrijetijd gemaakt. Dankzij zijn historische passie verschenen er onder andere prachtige boeken van zijn hand over de geschiedenis van het Koninklijk Natuurkundig Genootschap Groningen, het Groninger Universiteitsfonds en het Academiegebouw. Zo zorgde hij ervoor dat de rijke geschiedenis van de universiteit toegankelijk werd voor een breed publiek. Met evenveel enthousiasme werkte hij buiten kantooruren mee aan de totstandkoming van tal van albums amicorum voor afzwaaiende bestuurders en het boek ter gelegenheid van het tachtigste lustrum van de universiteit.

Een onvergetelijk feest

In 2002 nam hij voor het eerst afscheid van zijn geliefde Universiteitsmuseum om aan het werk te gaan als fondsenwerver bij de afdeling Alumni Relaties en Fondsenwerving en de Stichting Ubbo Emmius Fonds. Toen de universiteit in 2012 aanstalten maakte om haar 400-jarige bestaan voor te bereiden stapte hij naar voren als sponsorcoördinator. Mede dankzij zijn toewijding, inzet, organisatietalent en zijn enorme relatienetwerk wist hij vele partijen buiten de RUG bij het lustrum te betrekken. Hierdoor werd het lustrumjaar 2014 een feest om nooit te vergeten voor de universiteit, de stad en de regio.

Maatschappelijke zichtbaarheid

Na afloop van dit grote feest vond Smit het tijd voor een nieuwe uitdaging en ging hij aan de slag als adviseur en projectmanager bij de afdeling Research & Funding. Weer bleek deze stap een gouden greep: als echte verbinder wist hij allerlei partijen buiten de universiteit te interesseren voor het belang van onderwijs, onderzoek en valorisatie. Daardoor slaagde hij erin om de maatschappelijke zichtbaarheid en betrokkenheid van de universiteit aanzienlijk te vergroten. Hij was steeds op zoek naar de verbinding tussen de mens en de universiteit en wist de wetenschap dichter bij de burger te brengen. Dit ging niet altijd vanzelf, maar als het schuurde zette hij al zijn talenten in om ervoor te zorgen dat de samenwerking weer op de rails kwam. 

Een man op wie je kunt rekenen

Dat laatste gold eigenlijk voor al zijn activiteiten binnen en buiten de universiteit. Hij was als vrijwilliger betrokken bij tal van stichtingen gericht op cultuur, geschiedenis en literatuur. Steeds was hij in staat om belangrijke ontwikkelingen een zetje in de goede richting te geven, vooral in lastige tijden. Of het nu ging om de akoestiek in de Oosterpoort, de toekomst van het Groninger Congres Bureau, zijn inzet voor de Rotary of het toezicht op de zeilklipper Nicolaas Mulerius, het vlaggenschip van de RUG in de Bruine Vloot: Franck Smit is een man waar je op kunt rekenen. Zonder hem was de Atlas van Beckeringh er misschien wel nooit gekomen en hadden we wellicht geen Gerrit van Houtenprijs gehad. Hoewel hij te bescheiden is om zichzelf voor dit alles op de borst te kloppen, is de veelzijdige manier waarop hij zich met al zijn passie en kennis de afgelopen decennia heeft ingezet van onschatbare waarde geweest voor de universiteit, het museum en eenieder die met hem mocht samenwerken.