KWF Kankerfonds – Onderzoeksbeurs RUG

Het KWF Kankerfonds heeft twee onderzoekers van de RUG een financiering voor hun onderzoek naar kanker toegekend. Marco Demaria en Anika Nagelkerke maken deel uit van de 21 onderzoekers in het project genaamd ‘Exploratie’. Dit project betreft onderzoeken die meer fundamenteel van aard en gericht op het ontstaan en mechanisme van kanker zijn. Met behulp van donateurs financiert KWF honderden onderzoeken betreffende een breed scala aan onderwerpen in relatie tot kanker.

Prof. dr. Marco Demaria (UMCG / Ageing Biology)

‘Targeting cellular senescence to alleviate anthracyclines-induced toxicity’.

Prof. dr. Marco Demaria is universitair hoofddocent op het gebied van biologie en celbiologie en is gespecialiseerd in veroudering, kanker en cellulaire veroudering. De titel van zijn onderzoek luidt: ‘Targeting cellular senescence to alleviate anthracyclines-induced toxicity’.
Zijn onderzoek komt voort uit het feit dat chemotherapie, hoe nuttig ook, schade kan toebrengen aan normale cellen en weefsels. Deze beschadigde normale cellen en weefsels dragen vaak bij aan de ernstige bijwerkingen die de kwaliteit van leven aantasten bij mensen die kanker overleven. Anthracyclines – een antibioticagroep die als DNA-intercalatiemiddel fungeert – behoren tot de effectiefste chemotherapeutische middelen. Net zoals andere chemotherapieën hebben anthracyclines ernstige gezondheidsgevolgen op de lange termijn, vanwege de toxiciteit voor meerdere organen. Op dit moment bestaat er geen oplossing voor dit onomkeerbare nadeel van anthracyclines, omdat de identificatie van potentiële interventies wordt beperkt door het gebrek aan kennis over hoe de toxiciteit van anthracyclines wordt opgewekt.

De hypothese van dit onderzoek is dat anthracyclines schadelijke cellulaire veroudering in verschillende weefsels veroorzaken en dat het aanpakken van verouderde cellen zou kunnen leiden tot minder disfunctie als gevolg van chemotherapie. Het hoofddoel van dit project is het identificeren en valideren van farmacologische antiverouderingsinterventies die het optreden en de progressie van versneld verouderende fenotypes, veroorzaakt door anthracyclines, belemmeren.

Dr. Anika Nagelkerke (RUG / GRIP - Pharmaceutical Analysis)

‘A novel liquid biopsy assay to select cancer patients for hypoxia-modifying treatment’.

Dr. Anika Nagelkerke is universitair docent op het gebied van celbiologie, biochemie & moleculaire biologie en oncologie. Haar onderzoek is getiteld ‘A novel liquid biopsy assay to select cancer patients for hypoxia-modifying treatment’.
Dit onderzoek is opgezet met het doel om bestaande methoden te verbeteren. In solide tumoren is er vaak een tekort aan zuurstof, hypoxie, waardoor het ziekteverloop vaak agressiever is. Het kunnen bepalen van de mate van hypoxie alvorens het starten van een behandeling zou enorm waardevol kunnen zijn, maar momenteel zijn de methoden hiervoor vaak nog niet ideaal. Het doel is daarom alternatieve, klinisch toepasbare methoden te onderzoeken.

In dit project zal worden onderzocht of door cellen uitgescheiden membraanblaasjes, genaamd ‘extracellular vesicles’ of EVs, kunnen dienen als indicator voor de mate van hypoxie in de tumor. Deze blaasjes worden uitgescheiden door alle lichaamscellen, ook door tumorcellen. Er zijn aanwijzingen dat de blaasjes de cellen waar ze vandaan komen weerspiegelen en als zodanig zijn ze in opkomst als het gaat om nieuwe biomarkers voor kanker.
Met dit onderzoek wil Nagelkerke bijdragen aan de missie van KWF om betere behandeling van kanker te stimuleren. Met het ontwikkelen van een methode waarmee tumor hypoxie vóór, maar ook tijdens de behandeling gemeten kan worden, kan een beter passende behandeling gekozen worden. Op die manier kan de effectiviteit van bestaande behandelingen verbeteren.