Effect van gewichtsverlies voorafgaand aan vruchtbaarheidsbehandeling vastgesteld

Bij vrouwen met verminderde vruchtbaarheid en ernstig overgewicht wordt de kans op een gezond geboren kind niet groter door leefstijlbegeleiding voorafgaande aan de vruchtbaarheidsbehandelingen. De kans dat deze vrouwen op een natuurlijke manier zwanger worden, neemt wel toe na leefstijlbegeleiding. Dit blijkt uit de grote LIFEstyle-studie, die onder leiding van gynaecoloog dr. Annemieke Hoek van het UMCG in 23 Nederlandse ziekenhuizen is uitgevoerd. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift New England Journal of Medicine.

Bij vrouwen leidt ernstig overgewicht (BMI>29) tot verminderde vruchtbaarheid, minder kans op een zwangerschap met behulp van vruchtbaarheidsbehandelingen en een grotere kans op complicaties tijdens de zwangerschap voor de moeder en de baby. Uit onderzoeken bleek dat leefstijlbegeleiding gericht op gewichtsreductie, bij vrouwen met verminderde vruchtbaarheid en ernstig overgewicht, een hogere kans op een natuurlijke zwangerschap gaf. Echter deze studies waren te klein, nooit vergeleken met direct starten met vruchtbaarheidsbehandelingen en het was tot op heden onduidelijk of leefstijlbegeleiding bij deze groep vrouwen de kans op een gezond kind zou verhogen.

LIFEstyle-studie

In de LIFEstyle-studie werd onderzoek gedaan naar de effectiviteit van leefstijlbegeleiding gericht op gewichtsvermindering bij vrouwen met verminderde vruchtbaarheid en ernstig overgewicht op de kans op een gezond geboren kind. Het leefstijlprogramma werd uitgevoerd en begeleid door speciaal opgeleide verpleegkundigen in de 23 deelnemende ziekenhuizen. In totaal deden 577 vrouwen mee aan het onderzoek. Van deze groep werden 290 vrouwen geloot voor leefstijlbegeleiding van maximaal een half jaar voorafgaand aan een vruchtbaarheidsbehandeling. De overige vrouwen werden geloot voor standaard zorg, die bestaat uit directe vruchtbaarheidsbehandeling zonder leefstijlbegeleiding. Beide groepen vrouwen werden tenminste 24 maanden gevolgd. Het doel van het leefstijlprogramma was om vrouwen tenminste 5% van hun gewicht af te laten vallen. Het leefstijlprogramma bestond uit persoonlijke begeleiding door getrainde verpleegkundigen. Zij gaven voedingsadviezen gericht op vermindering van het aantal calorieën, beweegadviezen, zoals wandelen en matig intensief sporten.

Het leefstijlprogramma zorgde er voor dat de vrouwen in de leefstijlbegeleiding groep gemiddeld 4,4 kilo afvielen in maximaal 6 maanden; 38% van de vrouwen in de leefstijlbegeleiding groep bereikten het streefgewicht van 5% gewichtsreductie. In de groep vrouwen met standaard zorg zonder leefstijlbegeleiding was het gemiddelde gewichtsverlies één kilo en haalde niemand 5% gewichtsverlies. Ondanks het verschil in gewichtsverlies tussen de twee groepen vrouwen blijkt uit het onderzoek dat de kans op een gezond geboren kind binnen 24 maanden niet verhoogd was voor de leefstijlbegeleiding groep.

Minder vruchtbaarheidsbehandelingen nodig

Het onderzoek laat zien dat 78% van de vrouwen met ernstig overgewicht en een onvervulde kinderwens leefstijlbegeleiding goed kan doorlopen en dat hun kans op zwangerschap gelijk is aan de kans bij vrouwen die direct aan een vruchtbaarheidsbehandeling beginnen. Ondanks intensieve begeleiding, werd het leefstijlprogramma van 6 maanden door 22% van de vrouwen niet afgemaakt. Deze groep vrouwen bleek een lagere kans op zwangerschap te hebben. De vrouwen die de leefstijlbegeleiding wel afmaakten hadden meer natuurlijke zwangerschappen dan de vrouwen die geloot hadden voor direct een vruchtbaarheidsbehandeling. Hierdoor zijn er na leefstijlbegeleiding minder vruchtbaarheidsbehandelingen nodig. Er was geen verschil in zwangerschapscomplicaties en in uitkomsten van de kinderen in beide groepen.

Als vervolgstap gaat onderzocht worden of er betere interventies kunnen worden ontwikkeld, die aansluiten bij de wensen van vrouwen waarvoor de leefstijlbegeleiding te zwaar of niet aantrekkelijk is. Verder start een studie naar de gezondheid op langere termijn van de deelnemende vrouwen en kinderen uit de LIFEstyle-studie; dit gebeurt in een studie met een onderzoeksbus o.l.v. professor T.J. Roseboom van het AMC in samenwerking met de onderzoekers van het UMCG en het VUMC.

Het LIFEstyle-onderzoek werd uitgevoerd door twee promovendi Meike Mutsaerts en Anne van Oers, binnen het consortium 2.0, een landelijke netwerk van ziekenhuizen die doelmatigheidsonderzoek verrichten, o.l.v. van de Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie.

Lees hier het artikel in New England Journal of Medicine

Bron: persbericht UMCG