Strategische manipulatie tijdens groepsfase WK voetbal niet te voorkomen

Bij de huidige opzet van het WK voetbal is het niet te voorkomen dat landen in sommige gevallen opzettelijk een wedstrijd zullen verliezen, om op die manier een hoog aangeschreven land uit een andere poule te ontlopen in de volgende ronde. Dat concludeert dr. Marc Pauly na een wiskundige analyse van verschillende toernooivormen. Hij publiceert zijn bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift ‘Social Choice and Welfare’.

Schande van Gijón

De wereldvoetbalbond FIFA wijzigde de toernooivorm ingrijpend na ‘De schande van Gijón’ op het WK 1982. Tijdens dat wereldkampioenschap in Spanje speelde Duitsland tegen Oostenrijk in Gijón. Aan de vroege tussenstand van 1-0 hadden beide teams genoeg om door te gaan naar de tweede ronde. Wat volgde was een parodie op een wedstrijd. Het publiek en de gedupeerde Algerijnse ploeg waren woedend. Naar aanleiding van deze wedstrijd besloot de FIFA de laatste wedstrijden in de poulefase voortaan tegelijk te laten spelen.

Pauly: ‘Het idee om de opzet van het toernooi aan te passen om dit soort onsportiviteit uit te sluiten is begrijpelijk. Mijn onderzoek laat echter zien dat deze oplossing niet werkt zolang sprake is van een poulefase waarin de poulewinnaar én de nummer 2 zich plaatsen voor de volgende ronde.’

Alternatieve toernooivormen

Pauly doet in zijn artikel een aantal suggesties waarmee strategische manipulatie (deels) kan worden voorkomen. ‘De opzet van een toernooi als het WK voetbal is altijd een uitruil van verschillende wensen. De spanning van een knock-outsysteem in de tweede ronde kan daardoor de voorkeur krijgen boven een systeem met een tweede poulefase na de eerste ronde, terwijl in dat laatste geval minder kans bestaat op opzettelijke nederlagen.’

Meer informatie

Contact: Marc Pauly, docent en onderzoeker Faculteit Wijsbegeerte

• Pauly, M., Can strategizing in round-robin subtournaments be avoided?, Social Choice and Welfare, June 2014, Volume 43, Issue 1, pp 29-46